Plastik Yiyen Güveler Çevre Kirliliğine Çözüm Olacak mı?

İspanya’daki Biomedicine ve Bioteknoloji Enstitüsü’nde çalışan İtalyan biyolog ve amatör arıcı Federica Bertocchini, dünyanın en önemli sorunlarından birine çözüm üretecek bir keşif gerçekleştirdi.

Bertocchini, bahçesindeki bal peteklerinde bir grup istilacı güve larvasını bir torbaya koyup kenara kaldırdığında güvelerin plastik poşeti yiyerek parçalayıp sindirdiklerini fark etti. Bilmeden yapılan bu keşfi sınamak üzere İngiltere’nin Cambridge Üniversitesi laboratuarlarında “Galleria mellonella” adlı verilen güveler üzerinde deneyler gerçekleştirildi. Sonuçta, 100 güve larvasının 12 saat gibi kısa bir sürede 92 miligram polietileni tüketebildiği gözlemlendi.

Galleria mellonella adı verilen güvelerin larvaları, bal peteklerini sindirmek için kullandıkları aynı enzimler ile plastiği de parçalayabilmektedirler.

Plastik atıkla mücadelede güveler kullanılacak

Dünyada yılda 80 milyon ton üretilen ve plastik şişe, poşet ve film gibi malzemelerin üretiminde kullanılan Polietilen; plastik atık kirliliğine yol açan en önemli malzemedir. Dünyanın geleceğini tehdit eden plastiklerin doğada geri dönüşümünün çok uzun yıllar alması ve her geçen gün plastiklerin katlanarak çoğalması en büyük çevre sorunlarımızdan biridir.  

Plastik atıklarla mücadele kapsamında, bilim adamları bu güve larvalarının laboratuarlarda üretip, sistemli bir şekilde plastik atıklar üzerinde denemeler yapmaktadırlar. Elde edilen sonuçlara göre; bu larvalar, bal peteklerini sindirmek için kullandıkları aynı enzimler ile plastiği de parçalayabilmektedirler. Buradan hareket ederek, bu enzimlere ait genlerin E. coli (Koli basili) gibi bakterilere veya su ortamlarındaki bitki planktonlarına aktarılarak bu canlıların okyanuslardaki, akarsulardaki ve katı atık sahalarındaki plastik atıkların ayrıştırılmasında kullanılması hedefleniyor. Plastikleri yiyen güvelerin bu marifeti(!) sayesinde, bu büyük çevre sorunu ortadan kaldırabilecek.

Evet, her derdin şifasını yaratan Âlemler Rabbi, bu böceklere de plastikleri sindirecek bir sindirim sistemi vermiş ve böylece bize de kirlettiğimiz tabiatı temizleme fırsatı sunmuştur.

Her mahlûkun yeryüzünde özel bir görevi var

Şu kâinatın ve mahlûkatın yaratıcısının, tüm canlıları onlara uygun vazifelerle vazifelendirmesi hikmetinin gereğidir. Plastik atıkların ayrıştırılmasında iş görebilecek olan bu güveler gibi, yeryüzündeki hayatın devam etmesinde rolü olan ve ekolojik dengede önemli görevler üstlenen diğer mahlûkat da özel görevler için yaratılmışlardır.

Kur’an sık sık evrendeki ölçü ve dengeyi hatırlatır

Modern dünyada her neye elimizi atsak plastikler karşımıza çıkmaktadır. İnsanoğlu hoyratça kullandığı bu plastik malzemeleri de çevresine sorumsuzca atmaktadır. Sonuçta bozulan doğal dengeden en büyük zararı yine insanoğlu görmektedir. 

Yüce Allah: “Gökleri yedi kat yaratan odur. Rahman’ın bu yaratmasında bir düzensizlik bulamazsın. Gözünü çevir bir bak. Bir çatlak görebilir misin? Bir aksaklık bulmak için gözünü tekrar çevir bak. Ama göz, umduğunu bulamayıp bitkin ve yorgun düşer.” (Mülk 3-4) gibi ayetleri ile sık sık evrendeki ölçü ve dengeyi hatırlatır. Bizler de bu ayetler üzerinde düşünerek, kâinat kitabının satırlarını okuyarak dersler çıkarmalı ve hikmetlerini araştırmalıyız. 

Ayrıca, kâinattaki bu ölçü ve dengeye uygun hareket etmeli, evrendeki düzen ve ahengi bozacak davranışlardan kaçınmalıyız. Bunun için, mümkün mertebe tabiattaki dengeyi bozmadan, doğal ya da doğa dostu ürünlere yönelmeliyiz, plastik kullanımını minimum düzeye çekmeli, en azından zorunlu olmadıkça alış verişlerimizde plastik torbalar kullanmamalıyız.

Kaynak

1. Bombelli P, Howe CJ, Bertocchini F. Polyethylene bio-degradation by caterpillars of the wax moth Galleria mellonella, Current Biology,   HYPERLINK “http://www.sciencedirect.com/science/journal/09609822/27/8” \o “Go to table of contents for this volume/issue” 27: 292-293 (2017)