PEKİ BÖYLE BİR SORUN KARŞISINDA PEYGAMBERİMİZ (ASM) NE YAPMIŞTIR?
Resulullah Efendimizin (asm), köpekler konusunda emirleri ve uygulamaları vardır ve şöyledir:
Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) Medine devrinde köpek beslemeyi yasakladı. Hatta bu yasaklama ile yetinmeyip, bizzat itlaf edilmelerini de emretti. İtlaf emrinden çoban ve av köpeklerini hariç tuttu.
Rivayetler, bu maksadla Medine sokaklarına ve yakın çevresine görevlilerin çıkarıldığını ve şehrin tek köpek kalmayacak şekilde temizlendiğini gösteriyor.
Abdullah b. Mugaffel’in bu konudaki rivayeti şöyledir:
“Resûlullah (sav), köpeklerin öldürülmesini emretti. Daha sonra, ‘Halkın bütün köpeklerle bir sıkıntıları yok’ buyurdu ve av köpeği ile çoban köpeğine izin verdi.” (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, I,1573)
Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bir hadisinde, “Eğer köpekler, ümmetlerden bir ümmet olmasaydı hepsinin öldürülmesini emrederdim.” buyurmuştur.
…
Resûlullah Efendimiz (asm), köpeğin bulunduğu eve (rahmet) meleklerinin girmeyeceğini de belirtmiştir. Rivayetlerde vardır ki; Resûlullah’ın, evine giren bir köpek sebebiyle vahiy kesilmiş; bilâhare Cebrâil aleyhisselâm, “Evinde köpek var, köpek bulunan eve girmem” demiştir.
…
Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Sürü ve av veya ziraat köpeği dışında bir köpek besleyen kimsenin ecrinden her gün bir kırat eksilir.” [Buhârî, Hars 3, Bed’ü’l-Halk 14; Müslim, Müsâkât 58, (1579); Ebû Dâvud, Sayd 1, (2844); Tirmizî, Ahkâm 4, (1490); Nesâî, Sayd 14, (7, 188, 189).]
İbni Ömer (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Av ve çoban köpeği dışında köpek besleyenin ecrinden her gün iki kıratlık eksilme olur.” [Buhârî, Sayd 6; Müslim, Müsâkât 50, (1574); Muvatta, İsti’zân 12, (2, 969); Tirmizî, Ahkâm 4, (1487); Nesâî, Sayd 12-14 (7, 187-188).]
Hadislerin açıklaması:
1. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) köpeklerle ilgili söylediklerinden burada yer alan iki hadis, köpek beslemeyi birkaç istisna dışında yasaklamaktadır. Bu istisnalar koyun sürüsü için çoban köpeği, av köpeği ve ekin köpeğidir.
Köpekle ilgili hadislerden birini de İbni Ömer aktarıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) köpeklerin öldürülmesini emir buyurdu ve Medine civarına da köpeklerin öldürülmesi için haber gönderdi.”
2. Köpek besleyenin ecrinden bazı rivayetlerde bir, bazı rivayetlerde iki kırat eksilme olacağı belirtilmiştir. Âlimler, bununla ilgili: “Az zarar veren, fazla zarar veren köpeğe göre değişir” demişlerdir. Resûlullah’ın bunları, farklı zamanlarda söylemiş olması da muhtemeldir. Söz gelimi evvela ‘bir kırat’tan bahsedilmiş, sonra yasağın ciddiyetini artırarak zararın iki kırat olduğunu söylemiş olabilir.
Kırat’ın konumuzla ilgili lügat karşılığı, “bir şeyin yirmi dörtte biri”dir. Sonuçta kesin olan, köpek besleyen kimsenin her günkü kazandığı sevabından bir kısmı silinecek, boşa gidecektir.
Bu eksilmenin sebebi olarak farklı izahlar yapılmıştır, “meleklerin köpeğin olduğu yere girmemesi,” “köpeklerin başka insanları rahatsız etmesi” vb sebepler sıralanmıştır. Rahatsızlık derken, köpeklerin insanların çoğunu varlıklarıyla huzursuz etmesi; saldırarak, korkutarak maddi ve psikolojik zarar vermesi; evcil hayvanları telef etmesi veya sürekli havlamaları, kavgaları, kokusu vb sebeplerle verdiği her türlü zararların hepsi düşünülebilir.
Ayrıca ihtiyaç dışı beslenen köpek, sahibini kendisiyle meşgul ederek, insanın en değerli sermayesi ve Allah’ın emaneti olan ömrünü değersiz bir şeyle heba etmesine sebep olur.
Ancak her şeyden önce, Resûlullah’ın (asm) koyduğu bir yasağın işlenmesi zaten en büyük kayıptır.
3. Bazı Âlimlerin Hükmü:
İmam Nevevî şöyle açıklar: “İhtiyaç yokken köpek beslemek haramdır. Av, ziraat ve çoban için köpek beslemek caizdir. Ev ve sokakların korunması için köpek beslemek hususunda iki nokta-i nazar var: Birine göre caizdir, diğerine göre değil. Sahih olan görüş şudur: Madem ki, hadislerde üç ihtiyaç için köpek beslemeye izin verilmiştir. Buna kıyasla sahih bir ihtiyaç olursa başka faydalar için de beslenebilir.”
Hanefî âlimlerinden İbnu’l-Hümâm da; “Av, çoban ve ziraat maksatlarıyla köpek beslemek bi’l-icmâ caiz ise de hırsız veya düşman korkusu olmadan (zevk için) köpek beslemenin câiz olmadığını” belirtir ve eve sokulmaması gerektiğini söyler.
…
Görüldüğü üzere, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bu meseleye ayrı bir önem vermiştir. Köpek besleme konusunda uyarmış ve yasaklamanın fiilî örneğini uygulamıştır.
Sadece belli faydalar için köpek beslemeye izin verilmesi zaten en başta başıboş köpeklerin kabul edilmemesidir. Bir Müslümanın başıboş köpekleri kabul etmesi, desteklemesi, toplanmasına ve uyutulmasına engel olması, Allah Resulü’ne muhalefet etmesidir. Öyle ise, her Müslüman bu konuda da dikkatli tutum takınmalıdır ki, maddi ve manevi vebal altında kalmasın. Sonuçta anlaşılıyor ki, başıboş köpeklerin uyutulmasına karşı dinî gerekçeler öne sürülemez.
Canılara şefkat edilmesi gerekir denilirse; burada asıl şefkat gösterilmesi gerekenler maddi veya psikolojik olarak mağdur olan sayısız insan ve diğer masum hayvanlardır. Çünkü karşımızda çeteleşerek şehirlerde dahi avlanan tehlikeli köpekler var. Bunların gözünde herbirimiz birer insan değil, şartlar uygun olduğunda birer av konumundayız... Zalime merhamet, mazluma zulümdür.
…
Sokak köpekleri konusunda karar verilirken:
- İnsanların güvenliği ve huzuru düşünülerek karar verilmeli.
- Kısırlaştırma yapıldığında ya da barınaklarda toplandığında ülkeye ve topluma getireceği mali yük çok iyi hesaplanmalı. Çünkü yıllık milyonlarca doları bulan masraflar söz konusu.
- Bir köpek, yaralama vb. suçlar işlediğinde sahibi her türlü sorumlu olmalı.
- Ne şekilde karar verilirse verilsin, tüm ülkede başıboş köpek olmamalı.
Vatandaşını korumakla yükümlü devletimizden bunu bekliyoruz. Devletimiz bu konuda, kendilerinine sanatçı diyen üç beş karakter yoksununu, bu işte rantını düşünenleri veya mama lobilerini değil, toplumun fertlerinin çığlıklarını artık duymalı.
Faydalanılan kaynak:
Prof. Dr. İbrahim Canan, Kütüb-ü Sitte Tercüme ve Şerhi, ÜÇÜNCÜ FASIL: KÖPEKLER HAKKINDA