ÖZ GÜVENİ YOK ETMENİN KOLAY YOLLARI
Öz güven, bireyin düşünce ve davranışlarına inanması, pozitif özelliklerini fark edebilmesi, seçimlerinde ve kararlarında kendine güven duyabilmesidir. Aslında güven sorunu olmadan dünyaya gelir çocuklarımız. Bizler onları yetiştirirken yanlış ilişki biçimlerimizle zedeleriz öz güvenlerini.
Çocuklarımızın eksik ve yanlışlarını görüp, bunları eleştirmek doğaldır. Ancak, eleştiriler olumsuz davranışların yerine, olumluların yerleşmesi üzerine odaklanmalıdır. Çocuğun şahsı değil, davranışı hedef alınmalıdır. Aşağılama ve hakaret içermemelidir.
Çocuklarla ilişkimizde, farkında olmadan tekrarladığımız bazı cümleler vardır ki, onların duygu dünyalarında derin yaralar açar ve kendine güveni az, yetersizlik duygusu yaşayan ergenler olmalarına sebep olur. Bize basit gelen, ağzımızdan kolayca kaçan, bu cümlelerin çok önemli etkileri vardır. İnce ince çocuğun zihnine işlenen bu mesajların daha sonra temizlenmesi, silinmesi hayli zordur. İşte düşünmeden, çocuğumuzu zedelediğini anlamadan kullandığımız bu cümlelerden bazıları:
- Çok tembel ve uyuşuksun.
- Senin bir şeyi doğru dürüst becerdiğini ne zaman göreceğim?
- Bu kadarcık şeye aklın çalışmıyor mu?
- Ne aptalca bir soru (fikir) bu.
- Bu ne berbat bir yazı (resim, okuma).
- Bu kadar çok yersen, kimse seni beğenmez.
- Senden bir şey (adam) olmaz.
- Kimse seni sevmiyor.
- Sürekli beni hayal kırıklığına uğratıyorsun.
- Bunu bari unutma.
- 80 aldın diye seviniyorsun, sen ne zaman 100 alacaksın?
- Hiç bana benzememişsin.
- Aptal aptal bakma suratıma.
- Fikrini kendine sakla, senin aklın ermez bu işlere.
- Sana verdiğim emeğe yazık. Sen hiçbir şeyi haketmiyorsun.
- Onun kadar olamadın.
- Ne kadar korkaksın.
- Sana güvenmiyorum artık.
- Doğru yaptığın hiçbir şey yok.
- Senden utanıyorum.
— Kimse çocuğunun pısırık ve öz güvensiz olmasını istemez... Mücahit Öztürk, ironili başlığıyla düşünmeden kullanılan bazı ifadelerin çocukları çok olumsuz etkilediğine dikkat çekiyor.
***
Her insan, Allah'ın yarattığı benzersiz bir çiçektir. Eğitimin amacı bu çiçeği istediğimiz gibi şekillendirmek değil, içindeki yetenekleri açığa çıkarmanın yolunu açmak olmalıdır.
***
GEORGE BERNARD SHAW'IN 'LONDRA'SI
İrlandalı oyun yazarı George Bernard Shaw'ın (1856-1950) kendisini geliştirdiği ve yazılarını yazdığı sığınak, bir bahçenin içinde gizlenmiş.
Shaw bu kulübesine 'Londra' adını vermiş. Böyle demesinin çok anlamlı bir gerekçesi var. Çünkü, buranın adı Londra olursa, birisi onu aradığında ben Londra'dayım diyebilecekti ve bu tamamen doğru bir söz olacak; yalan söylemeyecekti.
Bu kulübenin bir başka ilginç özelliği de, Shaw çalışırken sürekli güneş ışığından faydalanabilmesi için dönebilecek şekilde inşa edilmiş olması.
***
''Babandan daha çok oku evladım. Evladı babasını geçmeyen hiçbir millet yükselemez.''
— Hz. Mevlana'nın annesi Mümine Hatun'un oğluna öğüdü.
***
Okumayan için, hiçbir kitap yazılmamış;
Dinlemeyen için, hiçbir söz söylenmemiş gibidir.
— Şems-i Tebrizi
***
Kul geceleri, gündüz yaptığı işlerin muhasebesini yapmalıdır. Çünkü geceleyin, insanın aklı ve fikri daha topludur. Muhasebe edince, gündüz yaptığı işi faydalı bulursa, ona devam eder. Şayet kötü bulursa, onu telafi etmeye çalışır ve ileride bundan ve bunun benzerinden sakınır.
— İmam Mâverdi (ra)