TR EN

Dil Seçin

Ara

Alternatif Yakıtlar - 1

Alternatif Yakıtlar - 1

Bu yazımızda petrole alternatif olabilecek çeşitli yakıtları farklı özellikleri ile tanımaya çalışacağız.

Petrol günümüzde kullanılan temel enerji kaynaklarından birisidir. Dünya petrol bağımlısı haldedir. Petrol fiyatlarındaki istikrarsızlık ve giderek artması, birçok ülkenin enerji açısından dışa bağımlı olması, gelişmiş ülkelerin artan enerji taleplerini karşılama ihtiyaçları, birçok bölgesel çatışma ve gelecek planlamaları, ayrıca petrol kullanımı sonucunda çevre ve tüm hayat üzerindeki olumsuzluklar artık herkesin malumu konular. 

Ayrıca petrol kaynaklarının sınırlı olduğu ve yakın gelecekte tükeneceği veya en azından artan talebi karşılayamaz hale geleceği belirtilmektedir. Bu sorunlar özellikle taşımacılık sektöründe petrolün yerini alabilecek alternatif, yenilenebilir, çevreye daha az zarar veren yakıtlar üzerinde yapılan çalışmaların artmasına sebep oldu.

Bu yazımızda petrole alternatif olabilecek çeşitli yakıtları farklı özellikleri ile tanımaya çalışacağız.

 

Biraz İstatistik

Dünya enerji tüketimi her yıl yaklaşık %5 oranında artmaktadır. 2006 yılında dünya çapında günlük petrol tüketimi 13,5 milyon m3 olarak tespit edilmişti. 2008 yılı verilerine göre taşımacılık sektöründe günde yaklaşık 50 milyon varil petrol kökenli yakıt tüketilmiştir. Fosil kökenli yakıtların (kömür, petrol ve doğalgaz) tüm endüstriyel faaliyetlerde kullanımı sonucunda yılda yaklaşık 29 milyar ton CO2 gazı atmosfere atılmaktadır. Bu rakam günde yaklaşık 79 milyon ton anlamına gelmektedir. Bu da bir yandan, yeryüzündeki ekosistemin bu kadar çok kirlilik unsurunu absorbe edip temizleyecek şekilde nasıl çalıştırıldığını ve hayatın devam ettirilmesi nimetini de gözlerimiz önüne koyuyor.

Dünyada ve Türkiye’de taşıt sayısı da hızla artmaktadır. Dünyada sadece 2011 yılında 60 milyon taşıt üretilirken toplam taşıt sayısı 1 milyar seviyesini aşmıştır. 2011 yılında Türkiye’de toplam taşıt sayısı 16 milyon olarak belirlenmiştir. 

Bizler günlük hayatımızda taşıtları kullanırken diğer taraftan da emisyonların üretilmesine sebep olarak çok ciddi zararlar oluşmasına neden oluyoruz. “Demek beşer, bir taraftan Arz’ın şifası (imarı) için bir ilâç iken, diğer taraftan ölümünü intac eden bir zehirdir.” (İşarat-ül İ’caz, shf. 222)

 

Petrolün Avantajları

Petrolden üretilen taşıt yakıtlarının (benzin ve motorin) tüm dünyada yoğun olarak kullanılmasını sağlayan çok önemli sebepler vardır:

Kolay ulaşılabilirlikleri: Dünyada kurulu halde bir petrol dağıtım ağı mevcuttur ve gelişmektedir.

Düşük maliyetleri: Diğer tüm alternatifleri ile karşılaştırıldıklarında kullanım maliyetleri düşüktür.  

Üretim kolaylıkları: Ham petrolden benzin ve motorin gibi yakıtların üretiminde çoğunlukla damıtma yöntemi kullanılmaktadır ve bu yöntem rafinerilerde kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. 

Yüksek enerji yoğunluğuna sahip olmaları: Alternatifleri ile karşılaştırıldıklarında petrol türevi yakıtlar birim hacimde veya birim kütlede daha fazla enerji barındırırlar. 

 

Üzerinde Çalışmaların Yoğunlaştığı Alternatif Yakıtlar

Etil alkol, metil alkol, bitkisel yağlar, LPG, doğalgaz, hidrojen gibi alternatif yakıtların ve ayrıca elektrik enerjisinin taşıtlarda kullanımı sayesinde motor performansında ve kirletici emisyon (zararlı egzoz gazları) üretiminde değişiklikler olmaktadır. Aşağıda bu yakıtlar ile ilgili bilgi verilecektir. 

 

Bitkisel Yağlar Ve Biyodizel:

Kolza yağı, ayçiçeği yağı, keten tohumu yağı, pamuk yağı, Hindistan cevizi yağı, yerfıstığı yağı, hurma yağı veya soya yağı gibi çeşitli bitkisel yağlar günümüze kadar dizel yakıt alternatifi olarak denenmiştir. Ancak bu yağların doğrudan motorin yerine kullanımı durumunda çeşitli problemler oluşmaktadır. Dolayısıyla bitkisel yağlar kimyasal işlemden geçirilerek biyodizele dönüştürülerek kullanılmaktadır. 

Bu işlem sayesinde yakıtın setan sayısı artar yani motorine çok yakın özellikli bir yakıt haline gelir. Biyodizellerin dizel motorlarında kullanımı sayesinde HC ve CO emisyonu önemli seviyede azalmaktadır. Ayrıca tarım ürünlerinden elde edilebildiği için yenilenebilir bir yakıttır. Ülkemizde hem yağlı tohum bitkilerinin üretim potansiyeli vardır hem de bu bitkilerden elde edilen yağların biyodizele dönüştürülebilmesi için ihtiyaç duyulan tesisler bulunmaktadır. Ancak vergiler ilave edildiğinde satış fiyatları motorini geçtiği için bu tesisler aktif olarak kullanılamamaktadır.  

 

LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı):

Aslında bir alternatif yakıt değildir çünkü ham petrolden üretilmektedir. Ancak özellikle son yirmi yılda taşıtlarda kullanımı giderek artmaktadır ve emisyonlar açısından değerlendirildiğinde çevreye daha az zarar vermektedir. Ülkemizde yaklaşık 3.4 milyon araç LPG ile çalışmaktadır.