Kadim bir gelenektir, Askalânî ile şöhret bulan “münebbihat” geleneği. Sözleri “bir” “iki” “üç” diye bölümleyen kitaplar; gerçeğe doğru yürürken adım sayar gibi. Böyle bir sayfa olsun istedik; akılda kalsın, kulağa küpe olsun diye. Dilden dile gezsin, tatlı paylaşımların bahanesi olsun diye…
…
BİR
Bir’dir Allah.
Allah’ı bir bilmek, bilmelerin birincisidir.
Biricik bilir kulunu Allah.
Biricik bilindiğini bilmek, bilmelerin en sevinçlisidir.
Biri iste, başkaları istenmeye değmiyor.
Başkaları istemezken, O istedi seni.
Biri çağır; başkaları imdada gelmiyor.
Başkaları sesini duymazken, O duydu sessizliğini.
Biri talep et; başkaları lâyık değiller.
Başkaları eksikliğini eksiklik bilmezken, O talep etti varlığını.
Biri gör; başkaları her vakit görünmüyorlar, zeval perdesinde saklanıyorlar.
Başkaları çoktan gözden çıkarmışken, O sonsuza dek gözdesi eyledi seni.
Biri bil; başka bilmeler faydasızdır.
Başkaları anılmaya değer bir şey bile bilmezken seni, O andı seni, anılır eyledi ismini.
Biri söyle; O’na ait olmayan sözler lüzumsuz sayılabilir.
Başkaları kayda değer görmezken sesini, O ağzına söz verdi.
***
İKİ
Musibet birdir, fakat kişi sızlandığında iki olur.
İbn Semmak
...
Hiç olmazsa iki alışkanlığın olsun;
yardım etmek ve asla zarar vermemek.
Hipokrat
***
ÜÇ
Sen kendi niteliklerini bilirsen, O da sana kendi nitelikleriyle yardım eder:
Zilletini bilirsen, izzetiyle lütfeder.
Fakrını bilirsen, rahmetiyle yetişir.
Aczini bilirsen, kudretiyle yardım eder.
Ataullah İskenderî
...
Allah kulunun yakarışına üç şekilde cevap verir:
1. “Evet” der, istediğini verir.
2. “Hayır” der, daha iyisini verir.
3. “Bekle” der, en iyisini verir.
***
DÖRT
Dört şey vardır ki, azının azını da küçük görmemek gerekir:
Yangın, hastalık, düşman ve borç.
Beydeba
...
Her şey dört dörtlük olsa da planda aksamalar olabilir.
Atın dört ayağı vardır ama yine de tökezler.
***
BEŞ
İyiliğin şartı beştir:
Tez olmalı
Gizli olmalı
Göze büyük görünmemeli
Tazelenmeli
Yerini bulmalı.
İbni Sina
...
Şeytanın isyanı beş şeyden kaynaklandı:
- Günahını itiraf etmemesinden.
- Günaha pişmanlık duymamasından.
- Nefsini kınamamasından.
- Tövbe yolunu kapamasından.
- Allah’ın rahmetinden ümit kesmesinden.
Muhammed Ebu Duriyy
***
ALTI
Altı yönde ateşler içinde kalanı, ancak altı yönü yaratan kurtarır.
Mevlana Celâleddin Rumî
...
Dünyanın altı hatası:
Emeksiz servet
Kişiliksiz bilgi
Ahlaksız ticaret
İnsaniyetsiz bilim
Feragatsiz ibadet
İlkesiz siyasettir.
Gandhi
***
YEDİ
Sabrın yedi adı vardır:
Açlığa sabredersin adı oruç olur.
Acıya sabredersin adı metanet olur.
İnsanlara sabredersin adı hoşgörü olur.
İstediğine sabredersin adı dua olur.
Duygularına sabredersin adı gözyaşı olur.
Arzularına sabredersin adı hasret olur.
Hasrete sabredersin adı aşk olur.