“Evet, Biz onu, parmak uçlarına varıncaya kadar
bütün incelikleriyle yeniden yapmaya kadiriz.”
(Kıyâme Suresi 4. Ayet)
Biyometri; kişinin ölçülebilir biyolojik izlerini ifade eder. Kişileri biyolojik özellikleri aracılığıyla tanımlar. Bu sistem kişinin sadece kendisinin sahip olduğu ve diğerlerinden ayırt edilen fiziksel özelliklerinin tanınması prensibi ile çalışmaktadır.
Biyometrik tanımlama; insanın diğerlerinden farklı, benzersiz ve biricik olma kavramını parmak izi, insanın yüzü, vesikalık fotoğrafı, DNA testi ve retina izi gibi özellikleri ile ayırt etmeyi amaçlar. Günümüzde bilhassa kriminolojide ve teknolojik inovasyonlarda daha çok ve yaygın olarak parmak izi kullanılmaktadır.
Parmak izi ile biyometrik tanımlamada, önce parmak izinin tanımı yapılır. Bu parmak izi benzersizlik kavramının niteliklerini eksiksiz olarak ortaya koymaktadır. Kimlik kartımız tanıtıcıdır, üzerindeki yazılarla ve fotoğrafla bizi tarif eder. Basit ve anlaşılır, gayet yalın bir dili vardır. Oysaki biyometrik tanımlama, kişinin kendine has biyolojik ve fizyolojik özelliklerini bizzat ortaya koymaktır.
Parmak izi; tavsif edici, resmedicidir. Nitelik ve özellikleriyle ‘Biyometrik Tanımlayıcı’ kavramını somutlaştırır, kişinin benzersizliğini, biricikliğini ve diğerlerinden ayırıcı özelliklerini belgeler.
Her insanın parmak izi, bir karakteristiğe sahip olması anlamına gelir. Bir karakteristiğin özelliklerinin iki kişide aynı olmaması anlamına gelen biriciklik, değişmemesi anlamına gelen süreklilik ve nicel olarak ölçülebilmesi anlamına gelen toplanabilirlik bu özelliklerdendir.
Parmak izi bir parmağın ucundaki çizgiler ve vadilerin oluşturduğu desendir. Çizgiler, parmak izindeki yüksek, vadiler ise çukur yerlerdir. Bu desen ölü ve dış deride bulunan ve dökülecek olan eskimiş hücreler tarafından sergilenir.
Parmak izi biçimi, insanın cenin periyodunda ortaya çıkar ve biyolojik ömrü tamamlanana kadar değişmeden kalır.
Hangi teknik kullanılırsa kullanılsın, biyometrik tanımlayıcının çalışma metodu her zaman biyolojik farklılıkların ölçülmesi vasıtasıyla kişinin tanımlanması ve kimliğinin doğrulanmasıdır. Prensip tamamen kişinin sahip olduğu özelliklerin diğerlerinden ayırt edilmesiyle çalışır.
Biyometrik tanımlamada bilinen en eski fiziksel ölçüt olan parmak izi, sonraları keşfedilen DNA testi, retina izi, ses analizi ve yüz tanımlama testi gibi sistemlerle gelişmeye devam etmektedir.
Her kişide farklı olan bu karakteristik benzersizlik evrenseldir, tek yumurta ikizlerinde bile farklıdır. İnsanı başka kişilerden ayıran bu biyometrik farklılık, biriciklik özelliğini barındırır. Zamana direnir. Zamanla oluşan varyasyona ve yaşlanmaya rağmen kalıcıdır. Niteliğinden ötürü ölçüm yapılabilen bir organizmadır. Doğruluğu, hızı ve kullanılan teknolojiye uygun performansı vardır. Teknoloji vasıtasıyla onaylandığı için kabul edilebilirlik barındırır. Hiçbir zaman yedeği yoktur. Tuzak oluşturamaz.
Kâinatta tecelli eden tevhid ve ilahi birliğin bir yansıması olarak biriciklik, insanların birbirinden faklı olması veya birbirinin tıpkı aynısı olmamasıdır. Bu sosyal yaşam için ne kadar büyük hikmetler taşıyorsa, biyolojik tanımlama da o kadar önemli hikmetler içermektedir.