TR EN

Dil Seçin

Ara

Çamdaki Mucize

Çamdaki Mucize

Çam fıstığının yararları

Mutfağımızda pilav, dolma ve helvanın bir malzemesi olarak kullanılan Çam fıstığı, Fıstık çamının (Pinus pinea) kozalaklarından çıkarılan ve sert kabukların kırılması sonucu elde edilen krem-beyaz renkli bir tohumdur.

 

Lezzet, Metrelerce Yükseklikte…

Pek çok kültürün farklı mutfaklarında farklı yemeklerin içine konulan çam fıstığı, özellikle Osmanlı Mutfağı’nda oldukça sık kullanılmış ve geçmişten günümüze pek çok yemeği lezzetlendirmiştir.

Anayurdu Akdeniz havzası olan çam fıstığı en geniş yayılışını Türkiye’de gösterir. Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde, bilhassa Batı Anadolu’da (Ayvalık, Aydın, Muğla) orman oluşturacak kadar yaygındır.

Allah, çam fıstığını—âdeta onun çok kıymetli bir ürün olduğunu bizlere gösterircesine—kozalakla paketleyerek göndermektedir.

Fıstık çamı kozalaklarının toplanması için en müsait zaman dilimi, Mayıs-Aralık arasıdır. Sırıklar yardımıyla dalından düşürülen kozalaklar, toplanarak kurutma alanına taşınır. Güneşin tesiriyle kuruyan kozalaklar, mekanik yöntemlerle kırılarak, kabuklu çam fıstığı taneleri, kozalaktan ayrılır. Bir sonraki adımda ise, kabuklu çam fıstığı tanesi kırılıp, kabuğun içindeki çam fıstığı çıkartılır.

 

Besin Değeri

Çam fıstığı, beyazımsı bir renge ve kendine has bir aromaya sahip kılınmıştır. Enerji verici bir hususiyet bahşedilen bu mahsul, bol protein ve mineral ihtiva eder. 100 gramında 583 kalori, 44.9 gram yağ, 31.6 gram protein, 5.15 gram karbonhidrat ile vitaminler, mineraller (çinko, manganez, bakır, potasyum, demir) ve su bulunmaktadır. En çok bulunan vitaminler; askorbik asit (C vitamini), tiamin (B1 vitamini), riboflavindir (B2 vitamini) ve E vitaminidir.

 

Çam Fıstığının Yararları Nelerdir?

Allah’ın Şâfi isminin bir tecellisi olarak çam fıstığına pek çok faydalar verilmiştir. İşte bazıları: Çam fıstığı; tüberküloz ve aneminin gelişmesini engellemeye vesile olmakta; ayrıca damar tıkanıklığı, yüksek tansiyon, onikiparmak bağırsağı, siroz ve mide tedavisinde kullanılmaktadır. Bu gıda, pankreas hastalıkları ile romatizmanın tedavisinde de tesirlidir.

Yağ asitlerinin bir kısmı vücut tarafından üretilmez, yalnızca beslenme yoluyla alınır. Çam fıstığında, doymamış yağ asitlerinden oleik asit ve linoleik asit; doymuş yağ asitlerinden de, palmitik asit ve stearik asit bulunmaktadır. Çam fıstığı ile alınan linolenik asit vücutta, gamma linolenik asite (GLA) dönüştürülür. Bu, daha sonra vücutta bir dizi reaksiyonla prostaglandinlere dönüşmektedir. Hormonlara benzer tesiri olan ve pek çok metabolik işlemde rol alan prostaglandinler, hücre fonksiyonlarının düzenlenmesinde hayatî öneme sahip kılınmıştır. Başta MS (Multiple Skleroz) olmak üzere, kolesterolden zengin diyet, çinko eksikliği, viral enfeksiyonlar, şeker hastalığı, stres, radyasyon, kanser, yaşlılık gibi durumlar bu enzimi bloke eder.

 

Kullanıldığı Diğer Sahalar

Endüstriyel mânâda çam fıstığı; tatlı, pasta ve yemeklerde tat ve çeşni vermek üzere kullanılmaktadır. Çam fıstığı yağı ise, tatlıcılıkta, sebze yemeklerinde, mayonez, margarin yapımında ve kozmetik sektöründe tercih edilmektedir.

Kuvvetli bir besin olduğundan günde 2 çorba kaşığı kadar yaklaşık 25 gram’dan fazla yenilmemelidir.

Verilen nimetlerin farkında olmak ve onları yaratılışlarındaki hikmetleri anlayarak gereği gibi kullanmak, hem bir şükür vesilesi olacak hem de nimetten alınan lezzeti derinleştirecektir. Bu yönüyle çam fıstığı, gerek faydaları gerekse bir hediye paketi mahiyetindeki kozalağıyla Musavvir-i Ezelî tarafından insanoğluna hususi bir hediye olarak bahşedilmiştir.

 

Kaynaklar

1. Akıncı, A.G., Çam Fıstığı.