Tanrıtanımaz bir arkadaşla tartıştık. “Tanrı bir kısım işleri nedeniyle evrenle ilgilenemiyor” diyor. “Tanrı varsa ve iyiyse neden kötülüklere meydan veriyor” diyerek inanmama nedenini açıklıyor.
…
Evvela şu ‘tanrıtanımaz’ kelimesi hakkında bir tespitimi söyleyeyim. Biri sana gelir de ‘tanrıtanımazım’ derse sakın inanma, çünkü ‘tanıdığı’ bir tanrısı muhakkak vardır. Kimi bir şahsı tanrı edinmiştir kendine, kimi bir felsefeyi, kimi makamı, kimi de kendi heva ve hevesini.
Şimdi sadede gelelim… Bu tip kimseler kafalarında kurguladıkları hayali bir varlığı gerçek sanıyorlar. Bir yanılsama bu, bir aldanış.
‘Güçsüz’ bir tanrıyı ‘bir kısım işleri nedeniyle evrenle ilgilenmeyen’ bir tanrıyı ‘kötülüklere kendisi kötü olması nedeniyle imkân veren’ bir tanrıyı ben de tanımıyorum.
Sonsuz ilim, irade ve kudret sahibi Allah münezzehtir onların yakıştırmalarından!
Her şeyi yapan, yaratan odur. Tüm varlıkları ayakta tutan, canlılara hayat verendir. Ne gaflet basar onu ne de uyku.
Hem tanrıtanımazım deyip hem de bu soruları soranlara şunu söyle: Allah ya vardır ya da yoktur. Sen de, onun varlığını ya kabul edersin ya da etmezsin.
“Yok” diyorsan onun “güçsüz, ilgisiz, kötü” olduğunu nasıl söylersin!
Bu özellikleri ona yakıştırmana bakılırsa, sen onun varlığını kabul ediyorsun ama sıfatlarında, özelliklerinde, niteliklerinde yanılgıya düşüyorsun.
Ha, şunu söyleyebilirsin: “Evet var ama ben ona kulluk etmek istemiyor, isyan ediyorum. Tıpkı padişaha başkaldıran bir isyancı gibi.”
Bunu anlarım, nitekim şeytan da böyle yaptı. Küfrün bir türüdür bu.
Fakat hem ‘yok’ deyip hem de yanlış sıfatlarla nitelemek saçma. Hem inanma hem de inanmadığın bir zata kafa tut. Tuhaf!
…
Her şeyin bir ‘tanımı’ vardır. Allah da kendisini tanıtıyor kitabında, onun da tanımı var.
Bu tanımı okuyor, biliyor, “Bütün isimleri, nitelikleri sonsuz” diyoruz. “Eksikten, kusurdan, hatadan münezzeh” diyoruz.
“Eksikleri, kusurları olan ilah olamaz, zihnimizin uydurduğu bir kuruntu olur” diyoruz.
Kötülüklere engel olmaması, buna gücü yetmediği için değildir, başka nedenlerden ötürüdür.
Dünyanın var edilişinin, insanın yaratılışının anlamını bilmeyen biri için gizli olabilir bu nokta.
Allah, kötülük yapılsın istemiyor, yasaklıyor. Fakat özgür irade verdiği kulları kötülük yapmak isterse onu da yaratıyor.
Çünkü imtihan ediyor onları. Kötülükleri yaratmasa, insan hep iyilik yapmaya mecbur olsaydı, imtihandan söz edilemezdi.
Şerleri, kötülükleri yaratmak değildir kötü olan, onları işlemektir.
İnsan ister, Allah yaratır. Böylece insan mesul olur, hesap verir.