TR EN

Dil Seçin

Ara

Et Yiyen Bitkiler!

Et Yiyen Bitkiler!

Ağzı bile olmayan bitkiler bırak bir şey yemeyi nasıl et yerler ki? Etobur terimi daha çok hayvanlar için kullanılan bir tabirdir. Ancak yeryüzünde elleri, kolları ya da ağızları olmadan böcek yakalayabilen ve etçil beslenen bitkiler de vardır.

Ağzı bile olmayan bitkiler bırak bir şey yemeyi nasıl et yerler ki? Etobur terimi daha çok hayvanlar için kullanılan bir tabirdir. Ancak yeryüzünde elleri, kolları ya da ağızları olmadan böcek yakalayabilen ve etçil beslenen bitkiler de vardır. Böcek yiyen bitkiler olarak da adlandırılan bu bitkilerin yaprakları böceği yakalayıp sindirebilecek özellikleri olan bir yapıda yaratılmışlardır.

Bitkiler âleminde et yiyen bu bitkilerin varlığı ve avını yakalayabilmeleri için onlara yaratılıştan bahşedilen tuzakları biz botanikçileri şaşırttığı kadar insanoğlunu da şaşırtmaktadır

Etçil bitkilerin avlanma stratejileri çok enteresandır. Bazı bitkilerde aktif bir kapan yapısı varken bazılarında ise pasif bir yakalama stratejisine uygun bir yapı vardır.

Aktif kapan ile avlanan bitkilerde böcekleri cezbedilmek için aromalı bir koku ve tat salgılanır. Bu kokuya kanan böcekler bitkinin kapan şeklindeki yaprağının içine girer. Böcek yaprak içerisinde özel tasarlanmış diken benzeri duyargalara temas eder. Bu dokunmayla birlikte uyarılan kapan saniyenin otuzda biri bir hızla kapanarak böceği bu yapı içerisinde hapseder. Bu bitkilerin, saniyede 200 kere kanat çırpabilen sinekleri kaslı yapıya sahip olmamalarına rağmen, nasıl bir manevra ile içeriye doğru hapsettiği de hala bilim insanları için bir merak konusudur. Tuzağa yakalanan böcek içerde çırpındıkça tuzağın duvarlarından onu sindirecek salgılar salgılanır ve böylece böcek hazmedilmeye başlanır. Böcek bu tuzak içerisinde bir hafta içinde tamamen sindirilerek bitkinin besin ihtiyacı karşılanmış olur.

İkinci böcek yakalama şekli olan pasif kapanlara sahip bitkilerinin yapraklarında ise salgı tüyüne benzer özel yapılar vardır. Bu tüylerde şekerli ve yapışkan salgılar üretilir. Bu damlacıkları yemek için bitkiye konan böcek bu yapışkan salgılar nedeniyle yaprağa yapışır. Yapışan böcek buradan kurtulmak için çırpındıkça iyice bu yapışkan tuzaklara bulaşmış olur ve bir daha kurtulamaz. Daha sonra yapraktaki bu algı bezleri böceğin etrafını sararak böceği hazmeder.

“İçgüdü”den de yoksun olan etobur bitkilerdeki bu tuzak mekanizması ne ile izah edilebilir?

Hayvanlarda görülen ve izah etmekte aciz kaldığımız davranışlara “içgüdü” diyerek açıkladıklarını zannedenler, beyin ya da sinir sisteminden yoksun olan ve sözde bir “içgüdü”den de yoksun olan etobur bitkilerdeki bu tuzak mekanizmasını ne ile izah edecekler acaba?

Yeryüzündeki tüm canlılarda olduğu gibi, burada anlatılan etobur bitkileri bu özellikleri ile yaratıp bulundukları ortama uyum sağlamaları için gerekli bilgileri yerleştiren, hiç kuşkusuz ki her şeyi eksiksiz yaratan Allah’tır.

Biz insanlara düşen de yeryüzünde buna benzer yaratılış mucizelerini görüp onları yaratanı tanıyıp, sanatını takdir etmektir.

Şu kâinatın yaratıcısının, şu bitkileri acayip şekillerde yapması ve şuur sahibi mahlûkatını seyir ve tenezzüh ve ibret ve tefekküre yöneltmesi hikmetinin gereğidir. Kur’an-ı Kerim’de de “Bitkilerin her birinde, düşünen bir insan ve toplum için ibretler vardır.” (Şuara 7-9) ayeti ile bu ilahi sanatlara bakarken ibret almamız istenmektedir.

Bakışınızın tefekkür olması dileklerimle…