Yeryüzü misafirhanesinin asıl çoğunluğunu teşkil eden sakinleri böceklerdir. Dünyamızda, bilinen bütün canlı türlerinin yarısından fazlasının böcek türleri olduğunu biliyor muydunuz? Keşfedilmeyi bekleyen belki de daha milyonlarca böcek türü var. Böcekler, dünyanın her tarafında bulunmalarına bakılırsa önemli ve hayati görevler yapıyorlar. Biraz araştırınca, ekolojik denge için her birinin bir değil, birkaç görevi olduğunu fark edebilirsiniz.
Rengârenk kelebeklerden vızıldayan sivrisineklere, cırcır böceklerinden çekirgelere, yusufçuklardan kız böceklerine, bal arılarından yaban arılarına ve hatta karıncalara kadar hepsi birer böcek türüdürler. Koku alan antenler mi dersiniz, üç yüz altmış derecelik görüş açılı gözler mi dersiniz, yemeğe göre ağız yapısı mı dersiniz, böceklere baktığınızda onlardaki envai çeşit donanımları fark edebilirsiniz. Hepsinin de birer sanat harikası olarak yaratıldıklarına dikkat ederseniz, bizim için her biri ayrı bir tefekkür ve hikmet sayfası olur. Onlar hem ilahi sanat mucizeleri, hem bir ya da birkaç vazife ile görevli, hem de bizlerin âlemimizi şenlendiren mahluklardır.
…
Âlemlerin Rabbi, böceklerin vücutlarını, bir dış iskelet, bir zırh ve bir elbise fonksiyonu olan kitin maddesi ile kaplamıştır. Bu elbise bazı böceklerde mesela çöl böceklerinde öylesine sert yaratılır ki, camı kesen elmasla bile kesilmez.
Elbette hiçbir şeyin boşuna ve anlamsız yaratılmadığı bu âlemde böceklerin vücut örtüsünün de pek çok faydaları vardır. En başta onları su kayıplarına ve dışarıdan gelebilecek darbelere karşı korur.
…
Böceklerin bazılarında da ilginç savunma sistemleri görürüz. Her varlığa kendini savunacak, ihtiyaçlarını temin edecek cihazlar yerli yerinde ve zamanında veriliyor. Her canlıya hayatlarını idame edecekleri cihaz ve sistemler verilip, nasıl kullanacakları da ilham edilip öğretiliyor. Hatta modern teknolojilerden de üstün özellikler canlılara bahşediliyor. Örneğin, bu yazımızda gaz bombası sistemi ile yaratılan bir böceği inceleyeceğiz. Rahatsız edildiklerinde patlama sesiyle birlikte karın uçlarından püskürttükleri sıcak ve yakıcı bir kimyasal yoluyla tepki verirler. Bu böcekler, Carabidae familyasına mensup kın kanatlılardır. Canlı bir zehirli ve sıcak gaz püskürtme makinası… Bu tür topçu böceklerin 500’den fazla türü olduğu biliniyor. Bu bombardıman böceklerine (branchinus) verilen savunma mekanizması “kimyasal sprey”dir.
Allah (cc), bu 1,5 cm’lik mini böceğin bedenine oldukça karmaşık ve ama bir o kadar mükemmel çalışan bir “kimyasal silah” yerleştiriyor.
Bombardıman böceğinin karnımın alt ucunda bir çift beze vardır. Her bir beze iki bölümlüdür. İç bölmede, hidrokinon ve hidrojen peroksitin sulu çözeltileri hazırlanır. Dış bölme enzim karışımlarını tutar. Enzimler tepkimeleri hızlandıran biyolojik moleküllerdir. Bombardıman böceği korkutulduğunda, iç bölmeden bir miktar sıvıyı dış bölmeye sıkar. Enzimler silahın tetiği gibi reaksiyon başlatır. Ekzoterm yani sıcaklık üreten bu tepkimenin kimyasal reaksiyon şeması şu şekildedir. Açığa çıkan enerjiler de entalpi cinsinden verilmiştir.
Hess yasası denilen ilahi ısı kanunu ile (a) tepkimenin ısısını, (b), (c) ve (d) tepkime ısılarını toplayarak bulabiliriz.
Ortaya öylesine büyük miktarda ısı çıkar ki bu ısı, karışımı kaynama noktasına getirebilir. Böcek, kanımın ucunu döndürerek buharı düşmanının üzerine ince bir buğu/sis bombası şeklinde süratle püskürtür.
Sadece etki eden ısı değildir. Bunun yanında bu kinonlar, diğer haşereler için de uzaklaştırıcı etkiye sahiptir. Bir bombardıman böceği, birbirini takip eden üst üste 29 defa sıcak karışımı püskürtebilir. Bu karışım vücut mesafesinin 4 katı kadar mesafeye ulaşabilir. Yani bu böceklerde, bomba uzmanlığı ve savunma sistemi ile ilgili harika tedbirleri görüyoruz.
Ayrıca, düşmanı adeta haşlayan bu sıcak kimyasal madde, böceğin kendisine hiçbir zarar vermez. İlahi tedbir ile, sistem ve püskürtme bölgeleri olumsuz etkilenmeyecek şekilde izole edilir.
Depolarında yer alan bu kimyasal maddeler, böceğin arka kısmında sağlam olarak yapılmış kalın duvarlı ve geniş bir odacığa açılır. Açıkça görülür ki bu bölge daha sağlam, güvenli ve özel olarak inşa edilen reaktör odası gibidir. Bu iki bölme birbirinden nasıl ayırt ediliyor? Nasıl bir musluk sistemi var? Kaslara nasıl bir kontrol görevi verilmiş? Bunlar ayrıca yazılması gereken harika özelliklerdir.
…
Not: Aşağıdaki barkodu okutarak, bu böceğin bu silah mekanizmasını nasıl kullandığını izleyebilirsiniz:
https://youtu.be/2XAn4IXPeyU