Genelde ürkütücü özellikleri ile tanınan köpek balıklarının aslında çok ilginç yönleri olduğunu biliyor muydunuz?
Köpek balıklarının dişlerini fırçalamalarına gerek yoktur, her zaman ısırmak için tertemiz ve hazır vaziyette bekleyen dişleri özel bir florürlü koruma tabakası ile kaplıdır.
2012 yılında Journal of Structural Biology dergisinde yayınlanan bir makalede köpek balıklarının dişlerinin fluoroapatite adlı koruma maddesi ile kaplı olduğu gösterildi. Bunun yanında bu balıkların hayatları boyunca dişleri yenilenir, bu da onların ömürleri boyunca mükemmel bir diş sağlığına sahip olduklarını gösterir.
Lantern cinsi köpek balıkları ise çok ilginç bir kamuflaj yöntemi kullanırlar. Okyanus derinliklerinde ışığın azaldığı bölgelerde gezerken, bulundukları ortamdaki ışık ile uyumlu şiddetdeki ışığı beyaz karınlarından yayarak, yani gölge oluşturmayarak adeta görünmez hale gelirler. Aşağılarında bulunan potansiyel avları yukarı baktıklarında, o bölgedeki güneş ışığı ile aynı yoğunluktaki ışığı karnındaki deriden yansıtan köpekbalığını göremez. Bu şekilde avlarına sinsi bir şekilde yaklaşabilirler ve kendilerine karşı olabilecek saldırılar için de etkili bir kamuflaj sağlamış olurlar.
Yapılan bir araştırma köpek balıklarının bulundukları ortamdaki ışık yoğunluğunu beyinlerindeki özel bir bölge ile ölçerek, vücutlarından yansıtmaları gereken ışığın şiddetinin, yani bulunmaları gereken derinliğin analizini yapabildiklerini ortaya koymuştur.
Köpek balıklarının çok kuvvetli koku alma hissine sahip oldukları yaygın bilinen bir gerçektir. İnsanlardaki koku alma duyusunun yaklaşık 10.000 kat daha kuvvetlisi bu balıklarda mevcuttur. Bir damla kan 100 litre suyun içine damlatıldığında bunu algılayabilir ve yine yaklaşık 400 m uzaktan bir damla kan kokusunu da alabilirler.
Bunların yanında köpek balıklarında insanlarda olmayan başka duyu algılama özellikleri de vardır. Bu balıklar elektrik alanı ve manyetik alan gibi çok farklı şeyleri de hissedebilirler. Kafa kısımlarındaki özel bir bölge elektrik alanını hissedebilir. Bu şekilde bazı avlarının kas hareketleri sırasında ortaya çıkan çok zayıf elektrik alanını bile algılayabilirler. Hatta yaklaşık 1,5 km ötedeki bir kalem pilden çıkan elektriği hissedebilecek kadar hassastırlar. Bazı türleri ise dünyanın manyetik alanını algılayarak yön tayini yapabilirler.
Köpek balıklarında yine farklı bir duyu sistemi sudaki titreşimler için mevcuttur. Lateral kanal adlı vücutları boyunca devam eden bir kanal sistemi sıvı ile doludur ve bu kanaldaki küçük delikler vasıtası ile çevrelerindeki sudaki en ufak titreşimleri bile algılayabilirler. Bu kabiliyetlerini de çevrelerindeki yaralı balıkları saptamak ve onları avlamak için kullanırlar.
Köpek balıkları çevre duyarlılığına da sahiptir. Vücutlarında hiç kemik yoktur. İskeletleri çok sağlam bir kıkırdak yapısında yaratılmıştır. Öldüklerinde denizdeki tuz bu kıkırdağı erittiği için geriye sadece dişleri kalır. Ama maalesef bu deniz savaşçılarının vejetaryen olan türleri yoktur. Et yeme konusunda o kadar mahirdirlerdir ki, bazı türlerinin dişleri deniz kaplumbağalarının kabuklarını bile rahatlıkla delebilir.
Görüldüğü gibi köpek balıkları, teknolojik açıdan örnek alınmakta olan çok önemli bilgileri barındıran mükemmel özelliklerle donatılmışlardır. Köpek balıklarına verilen birbirinden ilginç özellikler hayranlık uyandıracak niteliktedir. Sadece vahşi tarafları ile anılan bu balıklarla umarım denizde savunmasız bir şekilde karşılaşmayız. Ama öyle bir durumda yaratılış harikası özellikleri mahluklarına veren Allah’a (cc), Yunus peygamberin duasıyla sığınmak en doğrusu olacaktır.