BU YAPTIĞI SADAKA OLUR
Enes b. Malik’ten (ra), Resulullah (sav) şöyle buyurdu:
“Müslüman bir kimse ağaç diker veya ekin eker de onun mahsulünden insan, kuş veya herhangi bir hayvan yerse, elbette bunlar o Müslüman için sadaka olur.”
(Buharî, Müslüm ve Tirmizî rivayet etmiştir. et-Tac, II, 230)
Yapılan bir hizmetten ister insan, isterse herhangi bir canlı istifade etsin, sevaba vesiledir. İnsandan gayrisi istifade edince, boşa gitmiş olmamaktadır. Bunu bilen ecdadımız, insanlar gibi hayvanların da istifadesi için pek çok vakıflar kurmuşlardır. En basitinden mezar taşlarına su çanakları oydurarak kuşların burada biriken suyu içmelerini sağlamışlardır. Çünkü insanın dışındaki canlıların istifadesi de, sadaka hükmüne geçmektedir.
...
TİCARET YAPMAK
Kays b. Ebu Garaza (ra) anlatıyor: “Biz (tüccarlar), Rasulullah (sav) zamanında simsarlar diye isimlendiriliyordu. Rasulullah (sav) bize uğradı da, bizi, bundan daha güzel bir adla adlandırdı ve şöyle buyurdu:
“Ey tüccar cemaati! Şüphesiz ki ticarete, (günaha götüren) yemin ve yapılması caiz olmayan şeyler karışabilir. Ticareti, (günahlarınıza kefaret olması için) sadaka ile karşılayınız (çokça sadaka veriniz).”
(Tirmizî, Ebu Davud, Nesei ve İbni Mace rivayet etmiştir. Ebu Davud, III, 3326)
Ticarette bilerek müşteriyi aldatmak caiz değildir. Şayet böyle bir hak yüklenilmiş olunursa, hak sahibi ile helâlleşmek, bu mümkün olmuyorsa, yüklenilen hakkı hak sahibi adına bir hayra vermek gerekir. Ancak, bilmeden maruz kalınan günahlar için sadakalar verilmeli, başka sevaplar işlenmelidir. Çünkü bir âyette; “Sevaplar günahları giderir” buyrulmuştur.