Çağımızın iletişim ve haberleşme çağı olduğu, dünyanın elektronik bir köy haline geldiği herkesin malumudur. Günümüzde kuvvet, ilme ve fenne geçti. Yerinde konuşmak ve kendini iyi ifade edebilmek, en önemli silahlar haline geldi. İkna ve inandırma gücü olan kişi, üstünlük kazandı.
“Kalem kılıçtan keskindir, dil de keskin bir kılıçtır.” Bu sözler fikir çatışmalarının, kavganın yerini aldığını göstermektedir. İşte bu nedenle, karşımızdaki kişiyi ikna edebilmek için fikirlerimizi aktarmayı öğrenmeliyiz. Bu da ifade yeteneğinin gelişmesine bağlıdır.
İnsanlarla rahatça konuşabilmek, hangi durumlarda ne söyleneceğini bilmek kişiye üstünlük kazandırır. Hem iş hayatında, hem özel yaşantınızda güzel konuşmak, duygu ve düşüncelerinizi aktarabilmek biraz yetenek ama daha çok gayret gerektirir. Karşıdaki kişiyi dinlemek, onun düşüncelerini paylaşmaya çabalamak insanın etkileme gücünü artırır.
Bundan da önemli bir özellik ise sarf edilen sözlerin kalpten çıkmasıdır. İnanılmadan söylenen söz, başkalarında iz bırakmaz, duygu yüklü olmadığı için hafızalarda fazla yer bulmaz. Gönülden söylenen söz taşa yazılmış gibi muhatabının gönlüne yazılır ve etki bırakır.
İyi bir diyalog kurmanın elbette yolları var…
Diyalog kurma yolları…
Sağlıklı iletişim için hem kendinize, hem başkalarına güvenmeyi öğrenin. Tanımadığınız, ilk kez karşılaştığınız insanlara önyargıyla yaklaşmanın, onlardan kuşkulanmanın hiçbir dayanağı yoktur? Nasıl ki siz başkaları hakkında kötü düşünmüyorsanız, onlar da sizin hakkınızda kötü düşünmezler. Yabancı bir ortamda susup somurtmak yerine, konuşarak, sorular sorarak karşınızdakileri anlamaya ve tanımaya çalışın.
Etkin diyalog için bazı öneriler…
• İnsanların anlaşmasını sağlayan süslü cümleler değil, sade cümlelerdir. Duygu ve düşüncelerinizi, fikirlerinizi içinizden geldiği gibi sade bir biçimde anlatın.
• Üstlerinizi kıskanmayın, astlarınızı hor görmeyin. Doğal olmanız ve doğal davranmanız yeter.
• İş yaşamınızda daha üst bir görevin üstesinden gelebileceğinize inanıyorsanız ille de size bir öneri getirilmesini beklemeyin. Fırsatları kullanarak yeteneklerinizi ortaya koyun.
• “Söz gümüşse sükût altındır.” sözü her ortam ve koşul için geçerli değildir. Önemli olan gerektiğinde konuşmayı, gerektiğinde dinlemeyi bilmektir.
• Bir konuyu açıklarken ayrıntılara dalmayın, karşınızdaki kişiye konunun özünü sunun. Ayrıca, açıklamalarınızda daldan dala sıçramayın, aksi takdirde amacınızı karşınızdakine anlatamazsınız.
• Özel sorunlarınızı işyerine taşımayın. Özel yaşamınızdaki şanssızlıkları iş yaşamıyla karıştırmayın. Eşiniz sizi anlamakta güçlük çekiyor olabilir. Bu düşünceden hareketle iş arkadaşlarınızın da sizi anlamadığını düşünmeyin.
• Sıkıntılarınız yakın dostlarınıza açmaktan çekinmeyin.
• Amirinizle ya da bir çalışma arkadaşınızla önemli bir konuyu görüşecekseniz, söyleyeceklerinizi önceden küçük notlar alarak belirleyin.
• Sağlıklı bir iletişimde, konuşmak yani anlatmak, açıklamak kadar dinlemek de önemlidir. Kendi düşüncelerinizi karşınızdakine iyi bir anlatıcı olarak iletin. Karşınızdakinin düşüncelerini anlamak için de, iyi bir dinleyici olmaya çaba gösterin.
…
Aşağıdaki egzersizler konuşma ve dinleme yetilerinizi geliştirmeye yardımcı olabilir:
Anlatım Egzersizleri
Egzersiz 1:
Önünüze bir ses kaydedici koyun ve beğendiğiniz bir konuyu seçin. Yüksek sesle bu konu üzerine konuşun ve söylediklerinizi kaydedin. Konuşurken söylemek istediklerinizi açık seçik, inandırıcı bir dille anlatmaya çalışın. Bu konuşmayı yaparken, karşınızda sizi dinleyenlerin bulunduğunu düşünün.
Kaydettiklerinizi dikkatle dinleyin. Etkili ve etkisiz olduğunuz noktaları yani, konuşmanızın güçlü ve çarpıcı yanlarını, eksik ve yanlış yönlerini belirleyin.
Aynı konuyu yeniden ele alarak kaydedin ve bir kez daha dinleyin. Böylece, daha açık, daha inandırıcı, daha etkili bir konuşmanın nasıl yapılacağını öğrenmiş olursunuz.
Egzersiz 2:
Beğendiğiniz bir konuyu seçin. Bu kez seçtiğiniz konu, birinci konudan farklı olsun. Konuya uygun bir tezi savunun ve bunu kaydedin. Beş dakika sonra savunduğunuz tezin tam aksini ele alın ve bu kez de bu tezi savunmaya çalışın.
Kaydettiklerinizi dinleyin. Konuşmanızın yanlış ve güçlü yanlarını not edin. İyi bir konuşmayı gerçekleştirinceye kadar bu egzersize devam edin.
Dinleme Egzersizleri
Egzersiz 1:
Televizyonda ya da radyoda ilginizi çeken bir yayını seçin ve beş dakika süreyle bu yayını bir yandan dinleyin, bir yandan kaydedin. Şimdi kendinizi, yayındaki kişinin yerine koyarak yayını tekrarlayın ve bunu kaydedin.
Kendi kaydınızı açın, dinlediğiniz konuşmayla sizin tekrarladığınız konuşmayı karşılaştırın. Konuşmacının söylediklerinin özünü kavrayıp kavramadığınızı araştırın.
Egzersiz 2:
Günlük yaşamınızda, birisi size bir şey anlattığında, söylediklerinin kısa, özlü ve açık bir sentezini yapın ve “Bilmiyorum doğru mu anladım?” diyerek konuşmasının bir özetini tekrar edin. Sonra da karşınızdakinin davranışını ölçün. İyi bir dinleyici olup olmadığınızı böylece anlar ve kendinizi ona göre yetiştirirsiniz.