Araştırmaların Şaşırtıcı Sonuçları: Bal Şifa Deposu

Balın bakteriler ile enfekte olmuş yaraları iyileştirmede etkili olduğu yüzyıllardır biliniyordu. Son yıllarda buna dayanarak özellikle manuka balı üzerinde yapılan araştırmalar bu bal türünün bakterilerin antibiyotik direncini tersine çevirme özelliği olduğunu gösterdi.

Wales Cardiff Enstitüsünde çalışan Prof. Dr. Rose Cooper, manuka balının sık görülen yara enfeksiyonu sebeplerinde üç tür bakteriye etkisini araştırdı. Pseudomonas aeruginosa, Group A Streptococci and Meticillin-dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) adlı bu bakteriler çok tehlikeli yara enfeksiyonlarına, hatta daha ciddi sistemik, ölümcül enfeksiyonlara yol açabiliyorlar. Özellikle Pseudomonas ve MRSA adlı mikroplar tıpta hastane enfeksiyonları arasında antibiyotik direnci ile tanınan ve hastanelerin korkulu rüyaları olan bakteri türleri. Dr. Cooper ve ekibi manuka balının antibiyotiğe dirençli bu bakterilerin tedavisinde etkili olduğunu gösterdi.

Manuka balı Yeni Zellanda’daki manuka ağacının olduğu yerlerdeki arıların ürettiği bir bal türüdür. Dr. Cooper bu tehlikeli bakterilerin yara dokusuna yapışıp üremesine bu bal türünün engel olduğunu göstermiş.

Ayrıca bu bal, bakterilerin antibiyotiğe karşı korunmasını sağlayan biyofilmin de ortaya çıkmasını engelleyerek bakterileri antibiyotiğe karşı daha etkisiz kılıyor. Biyofilm bakterilerin bir araya gelerek, dışarıdan gelen antibiyotik gibi etkenlere karşı zırh gibi bir koruma sağlayan ve plastiğe bile yapışabilen biyolojik ve çok dirençli bir yapıdır. Dolayısıyla bu yapının ortaya çıkmasını önlemek yara tedavisinde çok önemli bir aşama, üstelik manuka balı gibi doğal bir bal ile bunu sağlamak hem ucuz hem de kolay bir yöntem.

Üstelik daha da ilginci, bu bal MRSA gibi normalde oxacillin gibi sık kullanılan antibiyotiklere dirençli olan tehlikeli bakterileri bu antibiyotiklere hassas hale getirip onların antibiyotik direncini kırıyor. Dolayısıyla bu araştırma ekibi bu bulguların ışığında manuka balı kullanımı ile bu antibiyotiğe dirençli tehlikeli bakterilerin başka antibiyotiklere de hassas hale gelebileceğine inanıyor.

…

Yeni Zellanda ekibinin ilk bulgularından sonra başka yerlerde yapılan araştırmalar da destekleyici sonuçlara ulaştı. Southampton Üniversitesi araştırmacılarının Journal of Clinical Pathology’de yayınlanan bilimsel makalelerinde, manuka balının sulandırılmış çok düşük konsantrasyonunda bile bakteriyel biyofilmlerin oluşumunun nasıl engellendiği anlatılıyor.

Mesane problemleri için çok sık kullanılan idrar sondaları yani kateterleri sık sık enfeksiyona yol açmaları ile bilinirler. Plastik maddeler üzerinde biyofilm yapı oluşturan bakteriler bu enfeksiyonlara sebep olur. İşte bu araştırmacılar, manuka balının çok düşük konsantrasyonundaki sıvılar ile kateter sonda gibi plastik yapıların üzerinde bu bakterilerin yapışarak biyofilm oluşturma kabiliyetinin engellenebildiğini gösterdiler.

…

Hadislerde ve Kur’an-ı Kerîm’de balın bizim için şifa vesilesi olduğu vurgulanıyor. Bal arısı anlamına gelen Nahl isimli surenin 68-69. ayetlerinde Rabbimiz şöyle buyuruyor: “Senin Rabbin, bal arısına şöyle vahyetti: Dağlardan, ağaçlardan ve insanların kuracakları kovanlardan kendine evler edin. Sonra meyvelerin hepsinden ye de, Rabbinin (sana) kolay kıldığı yollara gir, diye ilham etti. Onların karınlarından renkleri çeşitli bir bal çıkar ki, onda insanlar için şifa vardır. Şüphesiz ki bunda düşünen bir millet için, büyük bir ibret vardır.”

Balın faydaları hakkında yüzyıllardır bilinenlere ek  olarak bilmediğimiz yeni bilgilere ulaşıyoruz; hayretimiz ve hayranlığımız bir kat daha artıyor.

Farklı bal türlerinin olduğu ülkemizde de benzer araştırmaların yapılması gerekiyor.

Daima düşünen ve ibret alanlardan olmak ümidi ve duasıyla…

Kaynaklar:

1. https://www.sciencedaily.com/releases/2011/04/110412201713.htm

2. Somadina Emineke, Alan J Cooper, Sarah Fouch, Brian R Birch, Bashir A Lwaleed. Diluted honey inhibits biofilm formation: potential application in urinary catheter management? Journal of Clinical Pathology, 2016; jclinpath-2015-203546 DOI: 10.1136/jclinpath-2015-203546