Canlılar arasında değil bir protein farklılığı, bütün yapıları aynı da olsa, yine bir yaratıcıyı ve o yaratıcının iradesini, yani istediğini istediği tarzda yarattığını ve yaratabileceğini ortaya koyar. Çünkü eser varsa, sanatkârı gösterir; tercih varsa onu tercih edeni bildirir.
Canlıların, yani bitkiler, hayvanlar ve insanların tâbi olduğu, üreme, büyüme, gelişme, farklılaşma, solunum ve boşaltım gibi bir takım kanunlar vardır. Bu kanunlar bütün canlılarda hemen hemen büyük oranda aynıdır. Mesela, bunların hepsinde görülen büyüme ve gelişme kanunları aynıdır. Hayvanlarda ve insanlarda üreme, yani gamet teşekkülü ve zigotun gelişmesi aynı kanunlar çerçevesinde cereyan eder. Solunum hadisesinde görülen kimyevî reaksiyonlar; bitkilerde, hayvanlarda ve insanlarda aynıdır. Gerek bitkilerde, gerekse hayvanlar ve insanlarda, enerji temini için karbonhidratların parçalanmasında gerçekleşen kimyevî reaksiyonlar benzerdir.
Şimdi mantıklı düşündüğümüzde bütün bu benzerlikler ve aynı sistemler bize neyi gösteriyor? Elbette bu kimyasal, fiziksel ve biyolojik kanunlar, bir kanun koyucuyu ve bu kanunlara göre faaliyetleri yürüten bir irade ve kudreti gösterir. Çünkü kanun, düzen nedir bilmeyen canlı cansız varlıklar her hareketlerinde bu kanunlara uygun davranıyorlar; demek ki ilim ve kudret sahibi birisi bunları emrine itaat ettiriyor.
Canlılarda bu kanunlara uygun işleyen benzer sistemler de, bütün bu canlıları yaratan ve idare edenin bir olduğunu, canlıların ilk yaratılışından itibaren aynı kanunlar geçerli olduğuna göre, O yaratıcının hem geçmişi ve hem de geleceği bildiğini, irade ve kudretiyle bu canlıları yarattığını ve idare ettiğini göstermektedir.
Aslında bu konuda düşünülemeyecek şey, bunların tesadüfen birbirinden oluştuğudur. Çünkü insanlar akıllı oldukları halde ve kanunlara uymanın gerekliliğini bildikleri halde zorlanıyorlar; ya bu cansız elementler, kainattaki kanunları nereden bilecekler? Bunları kim itaat ettirecek ve karışıklık çıkmasını önleyecek; bunu izah etmeliler… Madem kâinatta atomdan yıldızlara, en küçük canlıdan en büyüğüne kadar herşey aynı kanunlarla idare ediliyor, öyleyse kâinat çapında mükemmel bir hâkimiyet var.
Bu aklen ve mantıken böyle olduğu halde elbette dünya bir sınanma yeridir ve Allah (cc), insanları bir seçim yapmakta serbest bırakmıştır. Bundan dolayı da bazılarının böyle mantıksız iddiaları savunması normaldir. Elbette dünyadaki hadiselere herkes kendi inanç aynasından bakacaktır. Öyleyse bizler, onları kendi dünyalarında bırakıp, henüz fırsatımız varken, Allah’ın verdiği bu güzel hayatı iyi değerlendirmeye ve kâinat sergisindeki eserleriyle Rabbimizi daha iyi tanıyıp, O’na daha güzel muhatap olmaya çalışmalıyız.