Elementlerin temel yapıtaşı olan atomlar elektron, proton ve nötronlardan oluşur ve evrende bir kısmı tabii olarak bulunan bir kısmı da laboratuarda füzyon ile üretilebilen 100’den fazla element vardır. Bu elementlerin temel farkı çekirdeklerindeki proton sayısıdır. Mesela, hidrojen atomunda 1, karbonda 6, demirde 26 ve altında 79 proton vardır. Ama tüm protonlar birbirinin aynıdır–aynen pirinç taneleri gibi.
Şimdi düşünelim: Eğer 6 pirinç tanesini birlikte sıkı sıkı bağlayınca 6’lık bir pirinç dizesi yerine bir mısır tanesi, 26 tane pirinci bağlayınca bir bakla ve 79 tanesini bağlayınca bir fındık oluyorsa, bunda bir iş var demektir. Veya 6 beyaz adam bir araya gelip kenetlenince dev bir zenci adama ve ayrıldıkları zaman da tekrar 6 beyaz adama dönüyorlarsa... Daha da acayibi, iki mühendis kenetlenince bir tıp doktoruna ve üç mühendis kenetlenince bir avukata dönüyorlarsa... Herhalde ‘pes’ deriz.
Karbon, demir ve altının karakterleri birbirinden çok farklıdır. Ancak apaçık belli ki bu karakterler protonların kendilerinden gelmiyor. Çünkü protonlarda ne karbon karakteri vardır, ne demir, ne de altın. Hatta öyle görülüyor ki, karbon veya demiri altına çevirmek gayet mümkün: yapmamız gereken tek şey nükleer santrallerde uranyum atomunu parçaladığımız gibi, karbon veya demir atomlarını parçalayıp açığa çıkan protonları 79’luk gruplar halinde bir araya getirmek…
Benzer şekilde, iki hidrojen atomu ile bir oksijen atomu bir araya getirilirse, bu bir gaz karışımı olur ve karışım hidrojen ve oksijenin özelliklerini taşır. Ama iki hidrojen ve bir oksijen kimyasal bir bağ ile birbirine bağlanırsa, özellikleri tamamen değişik olan ‘su’ oluşur.
Şimdi durup düşünelim ve her türlü yaratmayı bilen Allah’ın kudretine ve sanatına hayran olalım. Bu elementlerdeki kimyasal bağları sağlayan kuvvette su veya başka bir bileşik maddenin karakteri olmadığına göre, buradaki su bileşiminin karakteri nereden geliyor? Yanıcı ve yakıcı olan hidrojen ve oksijen nasıl oluyor da bir bağla bağlanıp su karakterine bürünüyor, su özelliklerini alıyor.
Diğer elementleri ve özelliklerini hatırladığımızda ve bunların da her birinin aynı protonların farklı sayılarda bir araya getirilmesiyle yaratıldığını düşündüğümüzde, bütün bu maddelerdeki karakter özelliklerinin kendilerinden olmadığını rahatça anlayabiliriz.
Öyle görülüyor ki, evrende bu karakterin kaynağı madde-dışı bir ferdiyet cilvesidir. Âlemleri yaratan ve terbiye eden Allah, her elementi de ayrı bir terbiyeden geçirip ona has bir özellik vermiş, ‘Ferd’ isminin elementlerdeki tecellisini böylece göstermiştir.