TR EN

Dil Seçin

Ara

Helal Gıda Eğitiminde Annenin Rolü Önemli

Helal Gıda Eğitiminde Annenin Rolü Önemli

Müminler, Allah’ın rızasını kazanmak için hayatlarını Kur’an ve Sünnet ışığında helal dairesinde yaşamak isterler. Bu zamanda materyalist felsefe esaslarının kol gezdiği, ateizmin hâkim kılınmaya çalışıldığı bir asırda yaşamaktayız. İnsanları imansızlık bataklığına sürükleyen bu manevi yangın karşısındaki tavrımız, iman davasını ve ebedi hayatı kazanma ya da kaybetmemizi netice verecektir.

Müminler, Allah’ın rızasını kazanmak için hayatlarını Kur’an ve Sünnet ışığında helal dairesinde yaşamak isterler. Bu zamanda materyalist felsefe esaslarının kol gezdiği, ateizmin hâkim kılınmaya çalışıldığı bir asırda yaşamaktayız. İnsanları imansızlık bataklığına sürükleyen bu manevi yangın karşısındaki tavrımız, iman davasını ve ebedi hayatı kazanma ya da kaybetmemizi netice verecektir.

Yapılan araştırmalara göre, 2023 yılında dünyadaki helal pazarlar arasında altı ana sektör içinde yer alan helal gıda pazarının büyüklüğü 2.6 trilyon Amerikan Doları ($) olarak tahmin edilmektedir. (Anonymous, 2020; www.statista.com) Bu istatistik dünyada helal gıda üretiminin ve aynı zamanda tüketiminin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.

Her mümin, kazancından, yediği ve içtiğinden, kullandığı ilaçlardan, giyiminden ve kuşamından, aldığı ev, arsa ya da arabanın finansmanından, eğlencesine kadar hayatın her sahasında helal olanı tercih edip, haramlardan sakınmak ve şüpheli olanlardan da kaçınmak mecburiyetindedir.

Biz, helal ve haram kavramlarını Kur’andan ve Peygamber Efendimiz’den (sav) öğrenmekteyiz. Peygamber Efendimiz (sav) bir hadis-i şerifinde; “Helal bellidir; haram bellidir. İkisinin arasında ise bir takım şüpheli şeyler vardır ki, insanların çoğu bunları bilmezler. Kim şüpheli şeylerden sakınırsa, dinini ve onurunu korumuş olur. Kim de şüpheli şeylere bulaşırsa, harama düşmüş olur…” (Müslim, Müsâkât, 107) buyurmuştur. Bunu sağlamanın en kestirme yolu ise helal dairesinde yaşamaktır.

 

Sağlıklı Beslenme ve Yaşama

Sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşam biçiminin geliştirilmesi ile hastalıkların önlenmesi toplum için büyük önem taşımaktadır. Toplumun sağlıklı yaşaması ve ekonomik yönden gelişmesi onu oluşturan bireylerin sağlıklı olmasına bağlıdır. Sağlığın temeli yeterli ve dengeli diğer bir deyişle sağlıklı beslenmedir.

Peygamber Efendimiz aleyhissalâtu vesselâm: “Size helal olan ‘taze’ dir. Ondan hem yiyin, hem de hediye edin!” buyurdular. Ebu Davud der ki: “Tazeden maksat ekmek, sebze ve taze meyve (gibi çabuk bozulan yiyecekler)dir. (Ebu Davud, Zekât, 44, 1686) Bu hadis-i şerif bize sağlıklı gıdalar ile beslenmenin önemini göstermektedir.

 

Çocuklar İlk Terbiyeyi Aile Ortamında Alırlar

İslam, hem dünya hem de ahiret mutluluğunu hedefleyen bir dindir. Dinimizde helal dairesi geniştir ve keyfe kâfidir.

Kişinin hayatının ilk yıllarından başlayarak aile ortamında aldığı terbiye, çocuklar için çok önemlidir. Çünkü çocuklar ebeveynlerini rol model olarak küçük yaşlarından itibaren taklit ederler ve böylece iyi/kötü, doğru/yanlış, helal/haram vb. değerleri öğrenmeye başlarlar. Bu perspektiften ele aldığımızda, bir insanın en birinci ve tesirli muallimi, onun validesidir. Çünkü insanın validesinden aldığı telkinler ve manevi dersler, o kişinin fıtratında manevi çekirdekler hükmünde yerleşir. Bu manevi çekirdekler, ilerleyen yaşlarda neşvünema bulur.

 

Çocuklarda Gelişim Dönemlerinde Annenin Rolü

Çocuğun gelişim çağı, psikolog ve pedagoglar tarafından çeşitli evrelere ayrılarak incelenmektedir.

Çocukta dinî tezahürlerin belirgin bir hal almaya başlaması, bebeklik evresini izleyen ilk çocukluk evresinde görülür. Diğer taraftan, ilk çocukluk evresinde çocuk, çevresindekilerin her türlü hareketlerini bilinçli veya bilinçsiz olarak taklit ve tekrar eder. Zihinsel bakımdan henüz tenkit çağına ulaşmadığı için kendisine sunulanları aynen kabul eder. (Peker, 1993; Aybey, 2016) Çocuğun duygusal olduğu bu devrede çocuk ile ebeveynler arasında bilhassa anne ile çocuk arasındaki duygusal bağlar oldukça güçlüdür. Dolayısıyla aile ortamında annenin helal ve sağlıklı gıda konusunda gösterdiği davranış ve telkinler, o çocuğun fıtratında manevi çekirdekler hükmünde yerleşmesine vesile olur. 

Helal ve sağlıklı gıdalar ile beslenme konusunda halkın bilinçlendirilmesi, aile ortamında ve okulda çocuk yaşlarda alınan sağlam bir eğitim ile mümkün olabilir. Bu bağlamda aile ortamında ebeveynlerin vereceği eğitim ile okulda alınacak eğitim birbirini tamamlamalıdır. 

 

Ders Müfredatlarında Helal ve Sağlıklı Gıda Eğitimi 

Milli Eğitim Bakanlığı ilk ve orta öğretimde ders müfredatlarını 2017 yılı sonunda yeniledi. Bu kapsamda yeni müfredatlar güncellendi ve değerler eğitimi ile ilgili kazanımlar da eklendi.

MEB tarafından hazırlanan bütün sınıf seviyelerinde ders kitapları müfredatları incelendiğinde, sağlıklı gıda eğitimi konusunda kazanımlar mevcuttur. Ancak, helal gıda eğitimi konusundaki kazanımların eksik olduğu dikkati çekmektedir. Oysa helal gıda eğitimi, tarihi köklerimizden miras olarak gelen bizi biz yapan değerlerimizdendir.

 

Anneler, Çocuklarına Hangi Duayı Öğretmelidir?    

Kur’an-ı Kerim’de Rabbimiz (cc.) şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler! Eğer siz yalnız Allah’a kulluk ediyorsanız, size verdiğimiz rızıkların helal ve tayyib olanlarından yiyin ve Allah’a şükredin.” (Bakara 2/172) Diğer bir ayette ise “Sizden, hayra dâvet eden, iyiliği emredip kötülüğü meneden bir topluluk bulunsun. İşte onlar kurtuluşa erenlerdir.” (Âl-i İmrân, 104) 

Bu ayeti kerimelerin ışığında helal ürünlere teşvik eden, haram ürünlerden men eden Müslüman bir topluluk haline gelmemizde annelerin çok önemli rolleri vardır. Anneler, çocuklarına “Allah’ım! bana helal rızıklarından nasip ederek, haramlarından koru! Lütfunla beni senden başkasına muhtaç etme.” (Tirmizî, Daavât, 110) duasını yaşayıp, yaşatarak fiilî ve kavlî olarak öğretmelidirler. Zira onların çocuklarına yapacakları manevi telkin ve dersler, birer tohum gibi neşvü nema bulacaktır ve helal/haram konusunda farkındalığı olan bireyler yetişecektir. Ancak bu tohumların yeşerip, büyümesi ve meyve vermesi çocuğun okula başladığı ilk yıllardan itibaren derslerde helal ve sağlıklı gıda başta olmak üzere milli ve manevi değerler konusunda alacağı eğitim ile hem sağlıklı toplum meydana gelebilecek, hem de helal ve haram konusunda hassasiyet ve öncelikleri olan bireyler ortaya çıkabilecektir.

 

Kaynaklar

- Anonymous, (2020). State of the Global Islamic Economy Report (Driving Islamic Economy Revolution 4.0). Produced by DinarStandart, 178pp.

- Aybey, S. (2016). 6-14 yaş arası çocuğun dini gelişim dönemi özelliklerinin bilinmesinin din eğitimi açısından önemi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/5 Winter 2016, p. 69-84.

- Peker, H. (1993). Din Psikolojisi, Sönmez Mat. ve Yay., Samsun.

- Şentürk, H. (1999). Eğitim Psikoloisi, Tuğra Matbaası, Isparta.

- https://www.statista.com/statistics/562857/market-value-of-halal-products-worldwide (Erişim tarihi:12.12.2020)

- https://webdosya.diyanet.gov.tr/hadis/UserFiles/Document/40HadisteHelalKazanc.pdf (Erişim tarihi:12.12.2020)

- http://www.gidahareketi.org/Helal-Ve-Haram-Gidalarla-Ilgili-Hadis-i-Serifler-11-sayfasi.aspx (Erişim tarihi:12.12.2020)