BOŞANMAYI ÇOCUĞUMA NASIL ANLATABİLİRİM?
Soru:
Ben 35 yaşında 8 yıllık evli bir bayanım. 6 yaşında bir kızımız var. Eşimle evlendiğimizden beri anlaşamıyoruz. Her şey tartışma sebebi oluyor. Evde sürekli kavga ortamı yaşanıyor. Aramızdaki saygı azaldığı için, olumsuz davranışlarımıza kızımız da şahit oluyor. Belki de bu yüzden bebekliğinden beri huzursuz ve hırçın bir yapısı var, her şeye ağlıyor. Biz kavga ettiğimizde, korkuyla bakıyor, endişeleniyor. Uykuları da düzensiz, korkarak, ağlayarak uyanıyor. Boşanma işlemlerimiz başladı, ama bu durumdan kızımı nasıl koruyabilirim, ona bunu en sağlıklı biçimde nasıl anlatabilirim, bilmiyorum. Kalıcı psikolojik bir etki kalmaması için onunla nasıl bir konuşma yapmalıyım. Bana yardımcı olursanız çok sevinirim.
Cevap:
Yaşadığınız durum, özellikle duygusal açıdan yıpratıcı bir süreç. Boşanma aşamasında insan bir çok duyguyu bir arada yaşıyor. Öfke, yalnızlık, pişmanlık gibi duygular aynı anda yaşanmaya başlıyor. Kendisi yeni duruma alışmaya çalışırken, bu durumun çocuklara nasıl anlatılacağı, psikolojileri bozulmadan onlarla nasıl konuşulacağı da önem kazanıyor. Bu arada hayatlarında oluşacak değişikliklerin ifade edilmesi, korkularının giderilmesi de gerekiyor.
Öncelikle anne-baba olarak birbirinizi kötülemekten ve aleyhinizde çocukların önünde konuşmaktan kaçınmanız çok önemli. Çocuklar bu aşamada ne annelerinden ne de babalarından vazgeçmeyi göze alırlar. Hatta evden ayrılan ebeveyni bir daha göremeyeceklerini, tamamen kaybedeceklerini düşünürler. Anne ve babanın birbirleri hakkında olumsuz şeyler söylemeleri, hatta çocuklardan taraf olmalarını istemeleri çocukların korkularını daha da artıracaktır. Çocuklar bir seçim yapmak durumunda bırakılmamalı ve buna zorlanmamalıdır.
Burada sağlıklı olan, çocukların var olan düzenlerinin korunmasıdır. Eğer mümkünse aynı evde kalmaları, aynı okula devam etmeleri ve hayatlarında âni ve büyük değişikliklerin olmaması yaşanan sürecin olumsuz etkilerini azaltacaktır.
Çocukla konuşurken, onun yaşına uygun, net ve basit bir açıklama yapmaya çalışın. Onun korkularını giderecek kelimeler seçmeye özen gösterin... Örneğin, “Bazen büyükler birbirleriyle anlaşamayabilir, tartışabilirler. Bazı konularda farklı düşünebilirler. Artık farklı evlerde yaşamaları gerekebilir. Ama bu konuda senin hiçbir suçun yok. Baban da, bende seni çok seviyoruz. Her zaman da sevmeye devam edeceğiz. Sen ne zaman istersen ikimizi de görebileceksin. Senin ihtiyacın olduğunda hep yanında olacağız. Sen bizim için çok önemli ve özelsin. Ama artık aynı evde oturamayacağız. Baban seni belli aralıklarla alacak, birlikte güzel vakit geçireceksiniz. Sen onu görmek istediğinde onu arayabiliriz ve o da hemen gelir” şeklinde çocukla bir konuşma yapılabilir.
Okul öncesi yaştaki çocuklarda boşanma olayından kendini sorumlu tutma ve kendini suçlama eğilimi görülebilir. Yaramazlık yaptığım için annem babam ayrılıyor, onları üzdüm şeklinde düşünebilir. Onunla konuşurken, özellikle bu durumun kendisiyle ilgili olmadığı ve annesinin babasının onu çok sevdiği anlatılmalıdır.
Boşanma sürecinin hasarsız atlatılması gibi bir durum söz konusu değildir. Sadece daha az zararla ve fazla travmatik olmadan geçirilmeye çalışılması mümkün olabilir.
Çocuklar bizim gibi duygularını sözle ifade edemedikleri için, daha çok davranışlarıyla dile getirirler. Bu dönemde huzursuzlukları ve hırçınlığı olabilir. Anaokuluna gidiyorsa okula devam etmesi onun için durumun yaşanmasını kolaylaştırabilir. Resim yapmak, oyun oynamak gibi aktiviteler, onu rahatlatır, terapi etkisi yapar.
Eğer davranışlarında olumsuz değişiklikler ve problemler yaşarsanız, bu konuda profesyonel yardım almaktan çekinmeyin. Bu sürecin geçmesinde size yardımcı olacaktır...