Anlatılır ki, bir adam yumurta alır satarmış. Fakat bu adamın alışverişinde bir gariplik varmış. Hikmeti bilinmez bir şekilde, yumurtanın tanesini üçe alırsa, ikiye satarmış.
Gel zaman git zaman onun bu acayip ticaretini gören arkadaşları onu uyarmışlar:
“Aman birader, sen ne yapıyorsun” demişler, “Böyle ticaret nerede görülmüş. Hepten zarar edeceksin. Paran, servetin eriyip gidecek!..”
O tuhaf tüccar ise umursamaz bir tavırla onlara şöyle cevap verirmiş:
“Amaaan,” dermiş, “dostlar alış verişte görsün, maksat bu...”
Böyle garip bir ticaret, böyle acayip bir cevap olur da insanlar unutur mu? Bu öykü dilden dile gezmiş, anlatılmış. Bize de bu ticaretten “dostlar alışverişte görsün” deyimi kâr kalmış.
Ve insanlar da kendileri hakkında, “bir şey yaptığımız yok ama hiç değilse yapıyor görünelim,” diyerek tevazu niyetiyle söyledikleri gibi; çalışmayıp çalışır gibi yapanlar hakkında da “görünüşte çalışıyor ama aslında bir iş yaptığı yok” diyerek eleştiri yapmışlar.
•••
Bu deyim, olumlu anlamda “yaptığım bir işe yaramasa da boş durmaktan iyidir; hiç değilse bir faaliyetimiz olsun” şeklinde kullanıldığı gibi; olumsuz anlamda “bir iş yapmadığı halde çalışıyor görüntüsü veriyor” mânâsında kullanılır.