Soru: “Kızım erkek gibi davranıyor!”
6 yaşında bir kızım, 3 yaşında da bir erkek kardeşi var. Eşim oğlumuza daha fazla düşkünlük gösteriyor ve bunu da çok belli ediyor. Kızım onların şakalaşmasına ve oyunlarına uzaktan bakıyor. Sanırım bu yüzden de son zamanlarda oldukça hırçın ve agresif davranıyor. Beni asıl korkutan kızımın erkek gibi davranması ve erkek olmaya özenmesi. Mesela; kız elbiseleri giymekten kaçınıyor. Sanki kız olduğunu kabullenmek istemiyor. Bu durum düzelir mi? İleriye yönelik sakıncaları olur mu? Ne yapmalıyım?
Cevap: “KIZ ÇOCUĞU, BABASININ İLGİSİNİ ÇEKEBİLMEK İÇİN BÖYLE YAPIYOR OLABİLİR!”
Cinsel kimlik duygusu üç-dört yaş civarında kazanılır. Çocuk bu yaşlarda erkek ya da kız olduğunu, kızların ve erkeklerin nasıl davranıp, neler yaptıklarını ve nasıl giyindiklerini keşfeder.
Aynı zamanda kendi cinsiyetindeki ebeveynini ve diğerini de farkeder. Onlarla kurduğu sağlıklı ilişkiler ve iletişim onun kendi cinsel kimliğinden yani erkek ya da kız oluşundan memnun olmasını sağlar.
Kendinden, sahip olduğu cinsiyetten ve varoluşundan memnun olmak adına ilk temeller ailede atılır. Anne babanın çocuklarıyla oyun oynaması, onlarla vakit geçirmesi, sevgisini ve ne kadar değerli olduğunu hissettirmesi çocuk için hem sağlıklı bir özgüvenin hem de kendinden, hayattan ve kaderinden hoşnut, mutmain olmasını kolaylaştırır.
İlk deneyimler çok önemlidir. Anne babanın kardeşler arasındaki tutumu, birini diğerine tercih etmeleri, birine daha tahammüllü ve korumacı davranırken, diğerine daha sabırsız ve eleştirel davranmaları, hayat boyu kapanmayacak yaraların kapısını açar. Kardeşlerine oranla daha az sevildiğini, daha az ilgilenildiğini düşünen çocuklar için çoğunlukla iki tercih vardır. Ya anne babanın her istediğini yapıp, sürekli onaylanmaya ve değerli olmaya çalışmak, ya da tam aksine olumsuz ve negatif davranışlarla anne babayı sürekli cezalandırmaya çalışmak...
Sizin kızınızdaki durum ilk örnekteki gibi... Yani babaya yaranmak, ona yaklaşmak ve farkedilmek için baba gibi olmaya çalışıyor. Kendisi kız olmasına rağmen, erkek olsaydı baba tarafından daha çok sevileceğini ve ilgilenileceğini sanıyor. Bu yüzden de kız olmak, kız gibi davranmak ve giyinmekten kaçınıyor. Bir anlamda kendi cinsel kimliğini de kabullenmek istemiyor.
Çevremizde erkek fatma olarak adlandırdığımız erkek davranışlarının ve konuşmasının hakim olduğu kız çocukları ya da gençler için de durum çoğu zaman aile odaklıdır. Ya babayla iletişim uzak olduğu için ona yakın olmak için ona benzemeye çalışır ki, sizin kızınızın yaşadığı durum da böyle görünüyor. Ya da anneyle ilişki ve bağ zayıf olduğu için kız çocuğu babayla özdeşim kurar ve ona benzemeye çalışır. Annenin zayıf ve yetersiz algılanması, kızına karşı reddedici davranışlarının ağır basması da bu sonucu doğurabilir.
Kızınızın sağlıklı bir cinsel kimlik oluşturabilmesi, kendinden hoşnut ve mutmain olarak büyüyebilmesi için babanın ilgisi kadar, sizin onunla kuracağınız kaliteli ilişki de çok önemli... Sizinle aynı cinsiyette olan kızınıza kendinden mutmain olmayı öğretmek için onunla vakit geçirin. Birlikte anne kız sohbetler edin. Tenkitle ve doğrudan yönlendirmeyle değil ama yanında ve yakınında olarak desteğinizi ve sevginizi gösterin. Onun sizin için ne kadar kıymetli olduğunu söyleyin. Kendinize verilmiş bir hediye olduğunu hissettirin. Onunla ne kadar sağlıklı ilişki ve iletişim kurarsanız, bu sorunu aşmakta size o kadar yardımcı olacaktır.
Bu sorunun asıl önemli diğer ucunda ise babanın davranışları ve tutumu yer alıyor. Belki bilincinde olarak, belki de farkında olmadan çocukları arasında sevgi ve ilgiyi adaletli paylaştıramıyor. Bunun kızınıza nasıl zarar verdiğini de göremiyor sanırım.
Bu konuda onunla suçlayıcı olmadan samimi bir şekilde konuşup, açıklama yaparsanız, onun da durumu fark etmesine yardımcı olursunuz diye düşünüyorum.
Aynı zamanda bu konuda profesyonel bir yardım almak da işe yarayacaktır.
Bazen anne babalar hayatın içinde çok da önemsemedikleri bazı konuları, bir uzmanın ağzından duyduklarında ve sonuçları hakkında bilgilendirildiklerinde çok daha fazla etkilenmektedirler. Uzmanın bu konudaki açıklamaları ve uyarıları baba için daha etkili olacaktır.