Soru:
Çocuğum 5 yaşında. Bu sene onu, anaokuluna yazdırmak istedim. Okula başladı, fakat beni bir türlü bırakmıyor, bütün gün onu beklememi ve yanında durmamı istiyor, onu okula bırakıp gittiğimde ise, sürekli ağlıyor, kalmak istemiyor. Ne yapmalıyım, psikolojisinin bozulmasından korkuyorum. Onu okula nasıl alıştırabilirim?
Cevap:
Okul öncesi eğitim kurumları modern şehir hayatının bir gerekliliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Güvenli oyun alanlarının yokluğu veya azlığı da bunu gerekli kılmaktadır.
Okul öncesi eğitim kurumları yani anaokulları, çocuğun karşılaştığı ilk sosyal ortamdır. Daha önce sadece aile ve akraba çevresiyle muhatap olurken ve dünyanın kendi etrafında döndüğünü düşünürken, okulda farklı bir ortamla karşılaşır. Yaşıtı olan birçok çocukla tanışır. Bu onun için oldukça farklı bir deneyimdir. Paylaşmak, sırasını beklemek, kendini ifade etmek, el becerilerini geliştirmek ve sosyalleşmek için bu ortamlar güzel fırsatlar sunar çocuğa... Fakat okul ortamına alışmak her çocuk için aynı kolaylıkta gerçekleşmez. Bunun da birçok sebebi olabilir.
Öncelikle çocuğun okula başlamadan önce zihinsel olarak hazırlanması çok önemlidir. Ne zaman okula gideceği, orada nelerle karşılaşacağı, neler yapacağı, özellikle de onu okula kimin bırakacağı ve kimin alacağı konularında bilgilendirilmelidir.
Okula başlayan çocuk, çeşitli korkulara kapılabilir, mesela; ya beni almayı unuturlarsa, ya da ben burada kalırsam gibi... Bu sebeple okula başladığı ilk birkaç gün erken alınması daha iyi olur. Hem daha az yorulmuş olur, hem de okula dair hevesi içinde kırılmamış olur. İlgisi ve dikkati okul, oyuncaklar ve arkadaşlarında kalırsa, ertesi gün tekrar gelmek için isteği olur.
Bunun yanı sıra anne ve babanın kararlılığı da çok önemlidir. Öncelikle siz ne kadar kararlı olduğunuzu sorgulayın. Çünkü, anne babadan biri bile bu konuda farklı düşünüyorsa yani “gitmese de olur, daha küçük” diyorsa, çocuk bunu hisseder ve alışmakta direnir. Tehdit etmek, kandırmak da işi zorlaştırmaktan başka işe yaramaz. Büyüme sürecinde kandırılmayan, kendisine doğru söylenen çocuklar okula daha kolay alışır, çünkü anne ve babasına güven duyar, onların onu aldatmayacağına inanır.
Aynı zamanda bağımlı anne-çocuk ilişkisi bu alışma sürecini daha da zorlaştırır. Bu ilişki tarzında anne de çocuk gibi yoğun ayrılma kaygısı yaşar, çocuğunun ondan ayrı kalamayacağını düşünür ve bu bağımlılığı fark etmeden de olsa desteklemiş olur. Bu yüzden önce kendi duygularımızı ve korkularımızı gözden geçirmekte fayda vardır.
Çocuk okula başladıktan itibaren, ilk birkaç gün ya da bir hafta, gitgide azalan sürelerle okulda beklemek ortama alışmasını kolaylaştıracaktır. Özellikle özgüven sorunu yaşayan, içine dönük çocuklarda bu süre biraz daha uzayabilir. Fakat tüm bunlara rağmen hâlâ sorun yaşanıyorsa, bir uzmandan yardım alınması ve birlikte hareket edilmesi daha sağlıklı sonuçlar verir.