TR EN

Dil Seçin

Ara

Osmanlı'nın Şefkat Seferleri II

Osmanlı'nın Şefkat Seferleri II

Geçen sayıda Osmanlı’nın, dünyanın dört bir tarafında yaşayan mazlum ve mağdur milletlere yardım etmek gayesiyle gerçekleştirdiği, sevgi ve şefkat yüklü insanlık seferlerinden örnekler vermiştik. Bu sayımızda da gönülleri fetheden ve unutulması imkânsız bu gönül seferlerinden birkaç tanesini hatırlayıp, ecdadımızı rahmetlerle yâd edelim.

Cihan çapında insanlık seferlerine yelken açan bir Osmanlı kalyonu

 

YARDIM ETMEZSENİZ MAHVOLURUZ!

Açe hükümdarı Sultan Alaaddin 1566’da, muhtemel bir Portekiz saldırısına karşı Osmanlı’dan tekrar yardım talep etti. Ancak o sırada Kanunî, Zigetvar’da vefat etmişti.

Babası Kanunî gibi eşiğine gelen Açelilere yardım elini uzatan Sultan II. Selim

Bunun üzerine tahtın yeni sahibi Sultan II. Selim’e, “Açe’nin bir Osmanlı köyü olduğunu” vurgulayan bir mektupla talebini yineledi.

Mektubunda şu dikkat çekici ifadeleri kullanmıştı:

“Yardım etmezseniz mahvoluruz. Hacıların yolu Portekizliler tarafından kesilmiş olduğu için Müslümanlar büyük zarar görüyor. Lütfen kale dövecek toplar gönderiniz. Açe, sizin köylerinizden biridir ve ben de hizmetkârlarınızdan biriyim. Eğitim görmüş birkaç at, hisar ve kadırga yapıcıları gönderilmesini rica ederiz.”

Hollanda’nın Cavalı Müslüman Hacılara uyguladığı 27 Şubat 1911 tarihli Mekke’ye Seyahat Vizesi (Reispass naar Mekka)

 

MEKTUBUNUZ, SULTANLARIN SIĞINAĞINA ULAŞTI!

Sultan II. Selim, gelen Açe heyetini 20 Eylül 1567’de, Kurdoğlu Hızır Hayreddin Reis kaptanlığındaki 36 kalyonluk bir filoyla Endonezya’ya uğurladı. Ayrıca, Açe sultanına—babası Kanunî’nin üslubuna benzeyen—bir de mektup gönderdi:

Açe Sultanı Alaaddin’e Padişah II. Selim’in gönderdiği mektup: 1+2

“Mektubunuz, sultanların sığınağı olan yüce makamımıza ulaşmıştır. Mektubunuzda, gece gündüz o taraflardaki inançsızlara karşı savaştığınızı, düşmanlara karşı yalnız kaldığınızı ve her taraftan saldırıya uğradığınızı belirterek savaşmak için malzeme ve tecrübeli asker istemektesiniz... Ülkeniz yakınlarında bulunan Seylan ve Kalküta hâkimlerinin daima sizinle savaşmakta olduklarını, Osmanlı donanması gelecek olursa Allah’ın yardımıyla düşmanların hezimete uğratılarak adaların tekrar ele geçirileceğini belirtmişsiniz...

Mektubunuz makamımıza arz edildiğinde bizim gibi yüce bir padişahın şanına yakışan hareket sizin isteklerinizi kabul etmektir. Ayrıca, Müslümanları ve İslâm kanunlarını korumak en önemli görevlerdendir... Her durumda kardeşliğin ve yardımseverliğin gerekleri yerine getirilecektir.”          

Osmanlı’nın Açe’ye verdiği destek, Portekizlilerin hücumunu bertaraf etti. Bu sayede Açe, Sultan İskender Muta zamanında altın çağını yaşadı.

Cava Adası’ndaki sel felaketine 1916’da 25 bin kuruş yardım yapıldığını gösteren belgeler.

 

OSMANLI CENGÂVERLERİNİN ÖLÜMSÜZ HATIRALARI

Açeliler, bayraklarını Osmanlı bayrağına benzettiler. Camilerinde halife adına hutbe okutarak, Osmanlı’ya bağlılıklarını devamlı taze tuttular.

O kadar ki, 1871’de Açe’yi işgal eden Hollanda, halifenin isminin hutbede okunmasını ve kırmızı renkli Osmanlı fesinin giyilmesini yasakladı. Onlar yine de Osmanlı’ya ve Halife’ye sadakatten uzaklaşmadılar.

Açe’ye geri dönmemek üzere giden Osmanlıların oradaki mezarları: 1+2

Açeliler, Osmanlı’ya olan sevgilerini bir “Türk Köyü” inşa ederek ortaya koydular.

James T. Siegel, 1969’da yayımlanan araştırmasında, başkent Banda Açe’de, 20. yüzyılda “Türk” adını taşıyan bir grubun yaşadığını kaydedecekti.

Daha da ilginci günümüzde Sumatra Adası’nın güneyindeki bazı köylerde, Sultan II. Abdülhamid adına hâlâ hutbe okunduğu basın-yayın organlarında sıkça konu ediliyor.

 

Kaynaklar:

1. Halil İnalcık, Devlet-i Âliye: Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar I, İstanbul, 2009.

2. Tayyip Gökbilgin, Kanunî Sultan Süleyman’ın Macaristan ve Avrupa Siyasetinin Sebep ve Amilleri Geçirdiği Safhalar, Ankara, 1970.

3. A. DVNS. MHM. D, 7/s. 90, 91, Hüküm no: 244, 16 Rebiülevvel 975  (20 Eylül 1567).

4. Seydî Ali Reis, Mir’at-ül Memalik, Hazırlayan: Necdet Akyıldız, İstanbul (tarihsiz), Tercüman 1001 Temel Eser.

5. Razaulhak Şah, “Açe Sultanı Sultan Alaeddin’in Kanunî Sultan Süleyman’a Mektubu”, A. Ü. Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları dergisi, c.5, Sayı: 8-9, Ankara, 1967.

6. N. Ahmet Asrar, Kanunî Devrinde Osmanlıların Dinî Siyaseti ve İslam Âlemi, İstanbul, 1972.

7. M. Yakub Mughul, Kanunî Devri, Ankara, 1987.