Günümüzde dünyada hakim olan kapitalist sistemin temel felsefesi tüketimi artırmaktır. Buna göre tüketim arttığında para kazanılacak ve üretim de artacaktır. Böylece bir tüketim toplumu ortaya çıkarmak ve bu felsefeyi dünyada yaygınlaştırmak amaçtır. Zaten kapitalizmin bir özelliği de çok uluslu büyük firmalar sayesinde küresel olmasıdır.
Bu tüketim ve israf felsefesi ise Allah’ın Kuran’da belirttiği ve kainatta koymuş olduğu iktisat prensiplerine zıttır. Kuran’da birçok ayette ve Peygamberimizin hadislerinde israfa karşı, fakat iktisadı emreden beyanlar vardır. Kainatın işleyişinde de israf görülmediği gibi maksimum iktisat prensipleri geçerlidir.
Doğru Tüketimin Ölçüsü: İhtiyaç Kadar
Kutsal kaynaklarımızda önerilen tüketimin ölçüsü ihtiyaç kadar olandır. İhtiyaç fazlası tüketim olan israf, kainatta kirliliğe sebep olduğundan evrende Yaradanın koymuş olduğu ekolojik dengeyi bozmaktadır. Bunun sonuçları da kuraklık, seller, kasırgalar, küresel ısınma ve iklim değişikliği gibi felaketler olarak bize yansımaktadır. Nitekim Cenab-ı Hak israfla ilgili olarak Kuran-ı Kerîm’de “…Yiyin için, fakat israf etmeyin. Muhakkak ki Allah israf edenleri sevmez.”, “…Sakın gereksiz yere saçıp savurma! Çünkü israf edenler şeytanın arkadaşları olmuşlardır. Şeytan ise Rabbine karşı çok nankördür” buyuruyor.
Şeytanın işi menfi harekettir. İsraf etmek bu ayete göre şeytana uymaktır ve menfi harekettir. İsraf etmemek ve iktisatlı yaşamak ve iktisadı gözeterek iş yapmak ise müspet harekettir. Yani Allah’ın koyduğu kanunlarla uyumlu yaşamak demektir.
Yine bu ayete göre nasıl ki şeytan, Rabbine karşı nankör olmuşsa israf edenlerin de Allah’ın sunduğu nimetlere karşı saygısızlık ve şükürsüzlük sebebiyle, Rabbine karşı nankörce bir davranış sergilemiş olacaklarına işaret etmektedir.
Yaratılış Kanunları
Ekolojik dengeyi bozmanın cezası dünyada olduğu gibi ahirette de görülecektir. Çünkü nasıl ki insanların huzur ve asayiş içinde yaşaması için konulmuş kanunlar her ülkede mevcut olup bunlara uygun hareket etmemek menfi hareket ve bunlara uygun yaşamak müsbet hareket ise, ve kurallara uymayanlar cezalandırılıyor ise; aynı şekilde çevreyi kirletmek, kaynakları ve besinleri israf etmek tabiatta Allah’ın koymuş olduğu fıtrat kanunlarına isyan etmektir ve menfi harekettir. Bunlara uyumlu yaşamak ise müspet harekettir.
Çünkü çevreyi kirletmek, israf etmek ve tabiatı hoyratça kullanmak, tabiatta Allah’ın koymuş olduğu ekolojik dengeyi bozar, iklim değişikliği vs sebep olur. Kim veya kimler tarafından yapılırsa yapılsın bu davranış Allah hakkına, insan hakkına, hayvan hakkına ve diğer varlıkların haklarına tecavüz olur. Dolayısıyla bunun ilahi adalete göre cezasız kalması düşünülemez.
