TR EN

Dil Seçin

Ara

Kâinattan Haberler

Ayak Parmaklarımız Ne İşe Yarar?

Ayağımızdaki parmakların küçük ve komik göründüğüne bakmayın. Büyük iş görürler; dengemizi kontrol etmeye ve kendimizi taşımamıza yardımcı olurlar. Kaç kilosunuz? Otuz? Kırk? Neyse, kilonuz kaç olursa olsun yine de ayaklarınız için oldukça büyük bir yüktür; çünkü vücudun ağırlığını ayaklar taşır. Peki bunu nasıl yaparlar? Elbette ki ayak parmaklarımız sayesinde. Ayağımızın baş parmağı, hani şu en başta olanı, ağırlığımızın dörtte birini, diğer dört parmağımız ağırlığımızın kalan dörtte birini ve topuklarımız da ağırlığımızın yarısını taşır. Kısacası ayak parmaklarımız olmasaydı, olduğumuz yere yığılıp kalırdık.

 

***

 

Bitkilerde Biyolojik Saat

Bitkiler, belirli faaliyetleri için belirli zamanları seçerler. Bunu da güneş ışığındaki değişimlere bağlı olarak yaparlar. İçlerindeki saat güneş ışığıyla kurulduğu için ritmik hareketlerini 24 saat içinde tamamlarlar. Bitkilerin ritmik davranışlarının haftalarca sürdüğü de olabilir. Yapılan ritmik hareketler ne kadar sürerse sürsün, değişmeyen bir nokta vardır. Bu hareketler her seferinde bitkinin yaşaması ve neslinin devamı için, hep en uygun zamanda gerçekleşir. Ve bu hareketlerin başarıyla tamamlanabilmesi için birçok karmaşık işlemin kusursuz bir şekilde meydana gelmesi gerekir.

Örneğin, birçok bitkide çiçeklenme yılın belli zamanlarında olur. Çünkü bu zamanlar bitkinin çiçeklenmesi için en uygun zamanlardır. Bitkilerin bu zaman ayarlamalarını yapan saatleri, güneş ışığının yapraklara düşme süresini de hesaplar. Yine bitkilerin polenlerini yayma vakitleri de biyolojik saatlerine uygun olarak gerçekleşir.

 

***

 

Güzel Ruhlar Güzel Kokuları Sever!

Koku, ruhtan ruha ulaşan bir ‘kimyasal iletişim’ biçimi ve tenden de ötede gerçekleşen bir ‘kimyevi dokunma’ işidir. Kokuyu algılarken burnumuzun dibine yerleştirilmiş özel sinir uçlarında bir dizi ‘kimyasal reaksiyon’ olur. Ancak, kokunun kendisi bu kimyasal işlemden başka bir şeydir ve hala sırrı çözülebilmiş değildir. ‘Kötü koku’ veren moleküller ile ‘güzel koku’ veren moleküller arasında, insanı itmek ve iğrendirmek ve insanı kendine çekip teshir etmek gibi büyük bir uzaklığa denk gelecek bir farklılığın olmaması, maddenin koku için sadece bir ‘bahane’ olduğunu akla getiriyor. İnsan bedenine ruhun üflenmesi gibi, maddeye de rayiha üflenmiş olmalı...

 

***

 

Tukan Gagasının Sırrı Çözüldü!

Tukan kuşlarının uzun ve parlak renkli gagalarının sırrı sonunda çözüldü. Eskiden karşı cinsi etkileyen bir organ yahut bir tür meyve soyucusu olarak düşünülen gagaların meğer çok daha ilginç bir işlevi olduğu saptandı. Kuşun vücut ısısı, kuşun gagaları vasıtasıyla kana aktarılıyor ve daha sonra da bu ısı havaya yayılıyor. Yani, Tukanların vücudunun %30 ila 50’sini oluşturan gagalarına giden kan akışı arttırılarak daha fazla ısıdan kurtulunuyor. Başka bir ifadeyle, tukanların gagası, onlar için doğal bir klima işlevi görüyor. Araştırmacılar, tukanların gagalarının, fillerin havanın ısındığında serinlemek için kullandığı kulaklarıyla kıyaslanabilecek kadar büyük olduğunu kaydediyor.

***

 

Yüzyılın Güneş Tutulması, Nefes Kesti!

21. yüzyılın en uzun güneş tutulması gerçekleşti. 15 bin kilometre uzunluğundaki koridor karanlığa gömüldü. Asya’nın bir bölümünde ve Pasifik üzerinde ay güneşi bazı bölgelerde yaklaşık 7 dakika süreyle tamamen örttü. Çin ve Hindistan ile Pasifik adaları karanlığa gömüldü. 2132 yılından önce bir daha bu kadar uzun sürecek bir güneş tutulması beklenmiyor.