“Yahut, (o kâfirlerin duygu, düşünce ve davranışları) engin bir denizdeki yoğun karanlıklar gibidir. Öyle bir deniz ki, onu dalga üstüne dalga kaplıyor; üstünde de bulut... Birbiri üstüne karanlıklar... İnsan elini çıkarıp uzatsa, neredeyse onu dahi göremez…”
(Nur, 40)
Bu âyet, derin denizler ve okyanuslardaki karanlıklardan bahsediyor. Derin deniz ve okyanuslardaki karanlıklar, 200 metre ve ötesinde bulunur. Bu derinlikte, neredeyse hiç ışık yoktur. (bkz. şekil 1) 1000 metreden aşağıda ise, hiç ışık yoktur.1 Bu konuda bilinen gerçek şu ki, hiçkimse okyanus gibi bir yerde özel yapılmış bir denizaltı olmadan, 40 metreden daha aşağıya dalış yapamaz. Yine, hiçkimse söz gelimi okyanus ya da derin denizlerde 200 metre bir derinlikte özel destekler almadan hayatta kalamaz.
Şekil 1: Güneş ışığının % 3 ile % 30'u deniz yüzeyinde yansır. Sonra güneş ışığı yelpazesinin neredeyse yedi rengi de, 200 metre derinliğe varıncaya kadar mavi renk hariç, belli bir derinliğin ötesine geçemez. (Oceans, Elder and Pernetta, s. 27)
Bilim adamları, okyanusların derinliklerine dalış yapmalarına izin veren özel donanımlı denizaltılar sayesinde bu karanlığı nispeten yakın zamanlarda keşfedebilmişlerdir.
Yine, yukarıdaki ayette geçen “...engin bir denizdeki yoğun karanlıklar gibidir. Öyle bir deniz ki, onu dalga üstüne dalga kaplıyor; üstünde de bulut...” ifadesinden biz, derin deniz ve okyanus sularının farklı katmanlarında dalgaların meydana geldiğini anlıyoruz. Buna göre deniz ve okyanus sularının yüzeyinde dalga oluştuğu gibi, dip sularda da dalgalar meydana geliyor.
“Dalga üstüne dalga., üstünde de bulut...” ifadesi, sırasıyla ‘dip dalga’, ‘yüzey dalga’ ve ‘bulut’a işaret ediyor. Halbuki, bilim adamları deniz içindeki farklı yoğunluğa sahip katmanlar arasındaki ‘dip dalgaları’ yakın zamanda keşfettiler.2 (bkz. şekil 2)
Şekil 2: Suyun farklı yoğunluktaki katmanları arasındaki dip dalgalar. Denizin derinliğine doğru daha yoğun katmanlar yer almaktadır. (Oceanography, Gross, s. 204)
Deniz içindeki farklı katmanlar arasında meydana gelen dip dalgalar, deniz ve okyanusların derin sularını örter. Bu dalgaların denizin yüzeyinde gördüğümüz dalgalardan farkı yoktur. Bunlar da, tıpkı onlar gibi fasılalı ve ritmik bir akışa sahiptir. Ve hiç kuşkusuz dip dalgalar çıplak gözle görülemez; ancak belli deniz katmanlarında ölçülen ısı, tuz oranı gibi değişkenlerin ölçülmesiyle saptanabilir.3
Dipnotlar:
1- Oceans, Elder and Pernetta, s. 27.
2- Oceanography, Gross, s. 205.
3- Oceanography, Gross, s. 205.