Yumurtanın fiyatı
O kadar bol gönderilir ki yeryüzüne hemen hemen herkesin evinde bulunur. Akşama yemek yetişmemişse “iki yumurta” kırılır ve yemek sorunu halledilir. Bir refleks gibi dolaba uzanan eller yumurtaları kavrar, birbirine vurarak çatlatır ve o sarısı beyazından ince bir zarla ayrılmış maddeyi döker tavaya. O kadar sıradandır ki bunların hepsi. “Yumurta” o kadar basittir ki günlük hayatımızda. Halbuki, bir yumurta, mutfağınızdaki bütün “kıymetli” elektronik eşyalardan çok daha pahalıdır.
Bir yumurtanın kabuğunda, en az 15 bin adet gözenek bulunur. Bu girintili-çıkıntılı yapılar, yumurtaya büyük bir esneklik kazandırır ve darbelere karşı direncini artırır. Ayrıca civcivin yuvası olan yumurta tam bir paketleme harikasıdır. Gelişmekte olan civcivin gereksinim duyduğu tüm besin ve suyu sağlar. Yumurtanın sarısı, protein, yağ, vitamin ve mineraller içerirken, akı da bir su deposu işlevini görür. Yumurta kabukları, şaşırtıcı ölçüde sağlam olmalarına karşın, çok da incedir. Bu özellik, kuluçkadaki ana ya da babanın ısısının, yumurtanın içine kadar kolayca iletilmesini sağlar.
***
Uykucu Kral
Her ne kadar ormanların yalnız kralı olarak bilinse de aslanlar kedi türleri içinde en sosyal olanıdır. Aile hayatlarında, komşularıyla olan münasebetlerinde çok ilginç davranışlar sergilerler. Örneğin avlanmak, yuvadakilere yemek getirmek erkeğin görevi gibi görünse de, bu vazife dişi aslanın üzerindedir. Yuvada yavrular beklerken dişi aslanlar bir yandan tehlikelere karşı onları korur bir yandan da ev halkının karnını doyurmak için avlanır. Erkekler ise belli ölçüde kaldıkları bölgeyi korurlar, dişilerin avladığı avı yerler, çiftleşirler ve uyurlar. Kedi türleri arasında en çok uyuyanlar da yine aslanlardır. Evcil kedilerin uykuya ayırdıkları zamanı düşününce, aslanların uykucu tabiatları daha da anlaşılır hale geliyor.
Kükremesi 8 km. uzaktan duyulabilen korkusuz aslanlar küçük bir sinekten kaçmak için kocaman bir ağaca tırmanmayı göze alabilir. Dev cüssesiyle aslanın minicik bir sinekten kaçması ilâhî düzenin farklı bir yansımasıdır. Bütün ormana korku salan, istediği avı kısa sürede yakalayan aslanlar asil duruşları, titreten kükremelerinin yanı sıra rahatlarına düşkünlükleriyle “ormanların kralı” sıfatını her yönüyle hak ediyorlar.
***
“Tesadüf, inançsızların kadere taktığı isimdir.’’
— Andre Suares
***
1400 yıllık kahvaltı nasihati
Kahvaltı yapmanın insan sağlığı için ne kadar önemli olduğunu başta anneler ve doktorlar her fırsatta dile getirir. “Sabah aç karna yola çıkılmaz yavrum.”, “Şu ballı ekmeği at ağzına miden kazınmasın.” ve buna benzer onlarca cümleyi hepimiz duymuşuzdur hayatımızda. Fakat insanlığın kahvaltının önemini kavraması hiç de yeni değil. 1400 yıl önce Peygamber Efendimizin yakın dostlarından Ebu Hureyre’nin etrafındaki Müslümanlara verdiği nasihatlerden bazıları sabah yemeğinin ehemmiyetine dikkat çekiyor:
“Ey oğul!
Sabah erkenden bir şeyler ye. Erkenden kahvaltı yapmanın dört faydası var:
1. Ağız kokusunu giderir.
2. Su içersen zarar vermez.
3. Bir yere gitsen karnın tok olur.
4. Kimsenin lokmasına bakmazsın.
Ey oğul!
Yemeği az ye. Bunun faydası, suyu az içirir, az uyutur. Çok yemek vücuda gevşeklik verir, mideyi yorar, suyu çok içirir.”
***
180° görüş
Bukalemunları ilginç kılan tek özellik, renk değiştirmeleri değildir. Bukalemunların renkleri gibi gözleri de hareketlidir. Tek başına diğerinden bağımsız hareket edebilen gözleri konik bir kas yapısının içindedir ve böylece 180 derecelik bir açıyla öne, arkaya ya da tam aşağıya bakacak şekilde dönebilir. Bukalemun böylece çevredeki böceklerden bir gözünü ayırmazken, diğeriyle de sürekli olarak gelebilecek tehlikeleri kollayarak kendini korur.
***
Bedenimiz yenileniyor!
Nüfus cüzdanınıza göre yaşınız kaç olursa olsun vücudunuzdaki organların büyük kısmının 10 yaşın altında olduğunu biliyor muydunuz? Göz ve beyin dışında kalan tüm organlar yenileniyor ve böylece hayat boyu 10 yaşın altında kalıyoruz. İngiltere’de yayınlanan Daily Mail gazetesinin hazırladığı habere göre bu durumun sebebi, hücrelerin yenilenmesi olarak açıklanıyor.
KALP, 20 YIL: Yıllarca kalbi oluşturan hücrelerin doğduktan sonra değişmediği sanıldı. Ancak New York Üniversitesi’nden Dr. Piero Anversa tersini ispatlamayı başardı. Kalbin yenilendiğini belirten Anversa bunun en az 20 yıl aldığını kaydetti.
SAÇLAR, 3-6 YIL: Yaklaşık 100 bin adet olan saçların her bir teli ayda 1.25 cm uzuyor. Dolayısıyla saçların kaç yaşında olduğu da saçın uzunluğuna göre değişiyor.
MİDE, 3-5 GÜN: Midedeki asit karşısında hücrelerin dirençli olmadığını belirten İsveç- Karolinska Enstitüsü’nden Jonas Frisen, hücrelerin 3 ila 5 gün arasında yenilendiğini vurguladı. Ancak nikotin, hücrelerin yenilenmesini ağırlaştırıyor.
BAĞIRSAK, 2-5 GÜN: Midede olduğu gibi bağırsaklarda da hücrelerin zor şartlar altında olduğunu söyleyen İsveçli Dr. Frisen, bu hücrelerin hızla yenilendiklerini ve bu sürenin 2 ila 5 gün arasında değiştiğini ifade etti.
KEMİK, 10 YIL: İskelet de vücudun sürekli yenilenen bölümlerinden biri... Kemiklerin 10 yılda bir tam anlamıyla yenilendiği tahmin ediliyor. Bu da 1 kilometre kemiğe denk geliyor.
DİL, 10 GÜN: Tat moleküllerini sinirler yoluyla beyne ileten dilde bulunan 10 bin tomurcuğun her birinde 50 hücre bulunuyor ve bu hücreler her 10 günde bir yenileniyor.
KARACİĞER, 6 AY: Yağ, protein, şeker ve kan yapımı için gerekli olan maddeleri depolayan karaciğer vücudun en güçlü organlarından biri. İngiltere Karaciğer Vakfı tarafından yapılan açıklamaya göre karaciğerin yenilenme süresi 6 ay.
CİLT, 2 HAFTA: Hava ve suyu kirleten kimyasal maddeler sebebiyle üstderi, her iki haftada bir yenileniyor.
AKCİĞER, 1 YIL: Akciğerde hücreler farklı periyotlar da yenileniyor. Bu da havanın temizliğine, sigara içilip içilmemesine göre değişiyor. Yenilenme süresi ise altı ayla bir yıl arasında.