TR EN

Dil Seçin

Ara

Kâinattan Haberler

Görme sinirleri ‘ethernet’le yarışıyor

İnsan gözü, beyne saniyede 10 milyon bit veri işleme yeteneği ile yaratılmış. Uzmanlara göre sinir hücreleri, üniversiteler arasında kullanılan ethernet ağı hızında veri gönderebiliyor.

İnsan gözü saniyede 8.75 megabitlik bir hızda işliyor. Üniversitelerde kullanılan özel veri iletim hattı ethernet ise saniyede 10 megabit veri aktarıyor.

University of Pennsylvania araştırmacıları denek domuzların retinalarına elektrodlar yerleştirdi. Deneyde retinalara çeşitli imajlar gönderildi ve her görüntüde retina hücrelerindeki değişim kaydedildi. Retina gözün içinde hassas bir katman, göze giren ışığı alıyor ve bilgileri optik sinirlere aktarıyor ve optik sinirler de veriyi beynin görme bölümüne iletiyor. Domuzlarda tüm bu veri aktarım işlemleri araştırmacıların hesaplarına göre, saniyede 875 kilobitlik bir hızda gelişiyor. Bilim insanlarının tahminlerine göre, insanda aynı veri iletimi 10 kat hızlı gerçekleşiyor. Yani insanın görme yeteneği saniyede 8.75 megabitlik bir hızda işliyor. Araştırmayı yürüten Vijay Balasubramanian, insanın potansiyelinin aslında saniyede 10 megabitin üzerinde olduğunu, eldeki verilerin en tutucu tahminleri yansıttığını belirtiyor.

 

Sinir Sistemi Enerji Tasarrufu Yapıyor

Her bir nöron 1 milisaniyede kendi üstüne düşen görevi yerine getiriyor. Ancak Balasubramanian, insan vücudunun enerji tasarrufu yapması için bu hızı kasıtlı olarak düşürdüğünü belirtiyor; Sinir sistemi gerektiğinde çok daha hızlı veri aktarımı yapabilir, ancak enerjiyi korumak için biraz ağırdan alıyor. Buna karşın biz insanlar yine de oldukça hızlı görüyoruz.”

İnsan beyninin kütlesi tüm insan vücudunun sadece yüzde 2si kadar, ancak beyin çalışırken vücuttaki enerjinin yüzde 20sini kullanıyor. Özellikle sinir yolları yüksek enerji tüketimine sahip. Dolayısıyla insan çok daha hızlı görebilirdi, ancak daha çok enerji tükettiği için yorulurdu. İnsanın her bir retina hücresi saniyede 13 bit veri işlem kapasitesiyle çalışıyor, bu şekilde dahi insan hareket eden nesneleri görebiliyor. Örneğin, bir avlanma veya düşmandan kaçma durumu olursa, hareket eden nesneleri yakalamanın önemi artacağından göz veriyi daha hızlı işleyebiliyor.

 

***

 

Bitkilerden SOS Mesajı

Bitkiler, yapraklarını yiyen avcı böcekler tarafından saldırıya uğradıklarında, sessiz bir SOS mesajı yayınlarlar. Aslında yaptıkları, eşek arılarını ve öteki böcek yiyenleri davet eden uçucu kimyasallar salgılamaktır. Ancak biliminsanları, şimdiye kadar SOS sinyalini yaralanan yaprağın mı, yoksa saldırganın tükürüğünde henüz bilinmeyen bir maddenin mi tetiklediği konusunda kararsızdılar. Şimdiyse Jenadaki (Almanya) Max Planck Kimyasal Ekoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar bilmeceyi çözmüş görünüyorlar. Deney için yapılan mekanik kurtçuk, birkaç saat süreyle yapraklar üzerinde küçük delikler açarak yaprağa zarar veriyor. Daha önce yaprakların aniden jiletle kesilmesi ya da zımparalanmasını içeren eski deneylerde söz konusu kimyasallara rastlanmazken, mekanik kurtçuğun iğne darbelerine maruz kalan bitkinin, aç böceklerin ya da salyangozların saldırısına uğrayan bitkilerin salgıladığı tüm kimyasalları salgıladığı gözlenmiş.

 

***

 

Akıllı Kâğıt

Henüz deneme aşamasında olan bir tür kâğıt, gelecekte mesaj ve ilan panolarının nasıl görüneceği üzerine bize ipuçları veriyor. Prototip kâğıdın, gelecekte odun lifinden yapılan kâğıtların yerini alabileceği söyleniyor. Esnek bir ekranda gömülü iki ince plastik tabakada milyonlarca çok küçük boncuk bulunuyor. Üzerlerinden elektrik akımı geçtiğinde, bu boncuklar bir düzene girerek harflere ve rakamlara dönüşüyor, böylece ortaya anlamlı yazılar çıkarıyorlar. Kullanıcılar bu panolardaki yazıları kablosuz İnternet erişimiyle ya da kablolu bir Ethernet girişi yardımıyla değiştirebiliyorlar.

 

***

 

Ağrı Kesici Olarak Anne Sütü

Anne sütünün faydalarına bir yenisi daha eklendi. Anne sütüyle beslenen bebek ağrıyı daha az hissediyor.

Yeni doğan bebekler üzerinde yapılan araştırmalar eski metotları yeniden gün ışığına çıkarıyor. Bebeklerden kan alınırken iğnenin verdiği acının hafifletilmesi üzerine yapılan araştırmalarda, anne sütüyle beslenen bebeklerin, kundaklanan veya sakinleştirici verilen bebeklere oranla daha az acı çektiği gözlendi.

Anne sütünün yeni doğan bebekler için en etkili doğal ağrı kesici olduğu yapılan araştırmalarla kanıtlandı.

Araştırma kapsamında yeni doğan bebeklerden kan alınırken iğnenin ne kadar acı verdiği ölçülmeye çalışıldı ve anne sütü ile beslenen bebeklerin biberonla beslenen bebeklere kıyasla daha az acı hissettiği saptandı.

Bin bebek üzerinde yapılan araştırmada, uzmanlar ağrı derecesini bebeklerin kalp atışlarındaki ve nefes alışlarındaki değişikliklerle, kan alındıktan sonraki ağlama süresine bakarak tespit etti.

Uzmanlara göre anne sütü içerdiği kimyasallar nedeniyle doğal ağrı kesici endorfin hormonu salgılanmasını tetikleyip ağrıyı hafifletiyor.

Bir başka teori ise anne sütüyle beslenen bebeklerin anneleriyle yakın temasta olmalarının verdiği huzurun ağrı hissini hafiflettiği.