Nar tanesi bir tanesi
Nar ağacı, çiçeklerinin güzelliği ve meyve tadıyla Asurlular’dan beri bilinir. Eski Romalılar da nar ağacının kök kabuklarını bağırsak şeritleri için kullanırlardı.
Bunun için olsa gerek Sevgili Peygamberimiz, “Narı içindeki zarıyla beraber yiyiniz, çünkü mideyi temizler.” buyurmuşlardır.
Nar meyvesi, kabuğu, çiçekleri ve nar suyu, kabız yapma sebebiyle ishale karşı kullanılır. Nar suyu idrar artırıcı ve vücuda ve kalbe kuvvet vericidir. Zayıflara faydalıdır. Mide, bağırsak hastalığı olanlar, küçük çocuklar ve hamileler fazla kullanmamalıdır.
Elmalılı Hamdi Yazır, nardan bahsedilen En’am suresindeki âyeti şöyle tefsir eder: “Nar, dört şeyden oluşmuş bir cisimdir; kabuğu, zarları, çekirdeği, suyu. İlk üçü soğuk, kuru, yoğun, tutucudur. Hem bu sıfatlarda çok kuvvetlidir. Suyu ise bunların zıddına olarak gayet tatlı, yumuşak, yumuşaklığa çok yakın bir içecektir. Ve huyu, tabiatı mutedil olanlara çok uygundur. Zayıf mizaçlı olanları takviye eder. Bir yönden gıda ise diğer yönden ilaçtır. Şu halde nar, düşünüldüğü zaman üç kısmındaki tam yoğunluk ve suyundaki yumuşaklık ve itidal ile, Rahman bunda iki değişik zıddı toplamış gibidir.
***
Bir nefes kaç saniye?
Kalbimiz günde ortalama 100 bin defa çarpar. Aynı sürede 23 bin defa nefes alırız. Bir nefes ise yaklaşık beş saniye sürer; iki saniye soluk alırken, üç saniye de soluk verirken geçer.
***
Yeşil ot yiyen ineklerin sütleri neden beyaz?
Hayvanların yedikleri gıdaların renklerinin, hayvansal ürünlerin renkleri ile bir ilgisi yoktur. İnek, belki de buna en iyi örnek. Bir ineğin en çok yediği gıda, yeşil otlardır. Bu otlar ineğin dört odalı midesinde çözülür ve moleküllere ayrılır. Moleküllerin ise renkleri yoktur. Sütün beyaz rengine gelince, süt, içinde çözünmüş halde bulunan kalsiyum kasinat nedeniyle beyaz renkli olur.
***
“Küçük şey öyle bir tohumdur ki, uzatır kollarını tüm evreni kucaklar.”
— Kemal Ural
***
Yavru penguenlerin kreşleri
Kısa süren Antartika yazı, imparator penguenlerin yavrularının yetişkin olabilmelerine yetmez. Bu durumda iş baba penguenlere düşer. Anne penguen, kışın en durgun zamanında yumurtladığında, yiyecek bulmak için hemen denize dalar. Baba penguen ise dokuz hafta boyunca yumurtayı anne şefkatini aratmayan bir şefkatle ayakları ile sıcak tüylü karnı arasında tutar.
Bu evrede baba penguende anne şefkati kadar, babaya yaraşır bir dirayet ve kararlılık da tecelli eder. Şiddetli rüzgârların, tipilerin -40 dereceye vardırdığı sıcaklık ve yirmi dört saat süren karanlık karşısında, vücut ısısını koruyabilmek için binlerce baba penguen bir araya toplanır. Kalabalığın dış kısmında kısa bir süre bekleyen babalar, daha sonra ısınmak için kalabalığın ortasına doğru ilerlerler. Âdeta toplum olmanın ne anlama geldiğini bize öğrettikleri gibi, yavruları için güvenli bir kreş hizmeti görmüş de olurlar.
***
“Gel her tarafa bak, her şeye dikkat et! Bütün bu işler içinde gizli bir el işliyor.”
— Bediüzzaman
***
Deniz kaplumbağalarının beyni pusula gibi çalışıyor!
Florida sahillerinde bir gece vakti kabuğundan çıkan bir yavru deniz kaplumbağası, o minicik ayaklarıyla güçlükle suya doğru ilerler ve kendi kendine, Atlantik Okyanusu’nun yüzlerce kilometre ilerisine yolunu hiç şaşırmadan gider. Doğduğu aynı sahildeki yuvasına geri dönemden önce, gittiği yerde en az beş-altı yıl yaşar. Peki o kadar yıl sonra kaplumbağa yönünü nasıl tayin ediyor?
Yumurtalarından çıkan yavru deniz kaplumbağaları okyanus yüzeyine yansıyan parlak ışığa doğru yönelirler. Kıyıdan ayrılmak için de, kendilerini doğrudan dalgalara bırakırlar. Körfez Akıntısı’ndan bir akıntı yakalayarak Portekiz’e doğru kuzey ve doğu yönünde ilerlerler. Akıntıda bir çatal noktaya geldiklerinde, bir seçim yapmak zorunda kalırlar. Eğer yanlış seçim yaparlarsa, kuzeye gidip İngiltere açıklarının soğuk sularında ölümle burun buruna gelebilirler. Güvenli seçimi yapabilmek için ise, dünyanın manyetik alanını kullanırlar. Bunu nasıl yapabildikleri hâlâ tam olarak çözülememiştir.
Bilinen şu ki, bir deniz kaplumbağasının beyni, mıknatıs taş parçacıkları içerir. Bu taş parçacıkları, içsel bir manyetik pusula hizmeti görür. Böylece deniz kaplumbağaları, manyetik güney kutbundan manyetik kuzey kutbuna kadar uzanan manyetik güç çizgilerinden oluşan dünyanın manyetik alanından yararlanırlar.