BİR ÖMÜR İŞÇİLİK
İzumi adlı bir Japon, 1872 yılında Tokunashima’da bir çoban olarak çalışmaya başladı. 98 yıl çalıştıktan sonra, emekliliğin tadını çıkarma hayaliyle, 1970 yılında tam 105 yaşındayken tarım işçisi olarak emekliye ayrıldı.
***
CİLT CİLT KİTAP
Orta Asya’da kâğıdın keşfi ile beraber Türklerde ciltçilik gelişti ve bir sanat kolu hâlini aldı. Ciltçilik, Türklerin İslâmiyet’e girmeleriyle daha büyük bir gelişme gösterdi. İslâm dininin ilme verdiği önem, Kur’an-ı Kerîm’in çoğaltılması, yazılan dinî ve ilmî eserlerin korunmasına gösterilen titizlik ciltçiliğin gelişmesine sebep oldu.
Ciltçilikte kullanılan esas malzeme deri ve kartondu. Eski ciltler dört parçadan ibaretti: üst kapak, alt kapak, sertâb ve miklâb. Cilt yapmak için formalar kâğıdın rengine uygun ibrişimle dikilir ve formaların dağılmaması ve düzgün durması için şirâze örülürdü. Kullanılan malzemeye, taşıdığı sanat değerine ve süslemelerine göre isimleri bile vardı bu ciltlerin: çarköşe, gömme, ebru, zerduvâ, kumaş, yekşâh, zilbahâr cilt.
***
İHTİYAR PEHLİVAN
On altıncı asrın ünlü okçu pehlivanlarından Ahmet Ağa, 75 yaşına merdiven dayamış olduğu bir halde Kapalı Çarşı’da Okçular Başına gelerek ok ısmarlıyordu. Yaşlı bir adamın ok ısmarladığını gören esnaftan biri de ona takılmak için:
“Pehlivan!” dedi, “Artık ihtiyarladın, sana oktu, yaydı ne lâzım.”
Bunu duyunca bozulan Ahmet Ağa, atını çarşının kapısına sürdü, kollarıyla kapıdaki zincirlere sarıldı, bacaklarıyla da atının karnını bir güzel kavrayıp kendisiyle beraber atını da havaya kaldırdı. Sonra kendisine lâf atan esnafa dönerek:
“Nasıl,” dedi, “pazımda biraz kuvvetim var gibi değil mi?”
***
HIÇKIRIK
Amerikalı Charles Osborne’u 1922 yılında bir hıçkırık tuttu. Ha şimdi geçecek diye diye bir ömür tükettiği halde 1988 yılı sonunda Osborne hâlâ hıçkırıyordu. Yakınları merak edip hesapladıklarında, Charles Osborne’un o güne kadar 430 milyon defa hıçkırdığı ortaya çıktı.
***
EN UZUN YAYINCILIK
Cambridge Üniversitesi Yayınlarının kuruluş tarihi 1584 yılıdır. Hâlen de yayın hayatına düzenli bir şekilde devam etmektedir.
***
MÜHÜR
Osmanlı esnaf cemiyetlerinin mühürleri, dört parçaya ayrılan mühür ve bunların birleştirilerek takıldığı vidalı saptan oluşurdu. Bu mührün sapı reiste, her parçası da bir üyede bulunurdu. Bu beş kişi tam anlaşmadan mührü kullanmak mümkün değildi.
***
500 AYRI DİL
Avustralya topraklarında birbirinden kopuk pek çok ovalarda yaşayan insanların dilleri hep farklıdır. Dünyada konuşulan 5000 farklı lisanın, 500’den fazlası bu topraklarda yaşayan insanların dilleridir.