“Sen inkâr edenleri korkutsan da, korkutmasan da birdir. Onlar iman etmezler. Allah onların kalplerini ve kulaklarını mühürlemiştir. Ve gözlerinde de bir perde vardır. Onlar için büyük bir azap vardır.” (Bakara Suresi, 2/6-7)
Bu ayeti, yüzeysel olarak anlayan bazı kimseler: “Allah bu kişilerin kalplerini ve kulaklarını mühürlemiş, gözlerine de perde çekmiştir. Bunlar nasıl iman ve ibadet etsinler, hakikatleri nasıl görsünler ve nasıl işitsinler?” diye düşünmektedirler. Hâlbuki meseleyi, önceki yazılarımızda ele aldığımız1 “Allah’ın ezeliyeti” ve “İlmin maluma tâbi olması” gerçeği çerçevesinde ele alan bir insan için, böyle bir iddia çok yersizdir.
Evvela, ayetin ifadesinden; “inkâr etme” fiilin insanlara; mühürleme ve perde çekme fiillerinin ise Allah’a ait olduğu anlaşılmaktadır. Demek insan, inkârı kendi tercih etmekte ve bunda ısrar etmekte, bunun neticesi olarak da Allah kalbini mühürlemektedir.
“İman etmezler” manasını ifade eden “lâ-yü’minun”dan sonra “mühürlendi” manasını ifade eden “hateme” tabirinin gelmesi, mühürlenmenin sebebini açıkça göstermektedir. Yani onlar iman etmediler ve bunun bedeli olarak kalpleri mühürlendi.
Önceki yazılarımızda da değindiğimiz gibi2, ihtiyari (tercihimize bağlı) fiillerde, Cenab-ı Hakk’ın külli iradesi, kulun iradesine tâbidir. Yani kul neyi isterse, Allah onu yaratır. Mühürlenme konusunda da insanın inkârının bir neticesi olarak da kalbi ve kulakları mühürlenmektedir. Bu hakikati, şu örnek ile daha iyi anlayabiliriz:
Belediye zabıtalarının, fırınları teftiş ettiğini ve denetlediklerini biliyoruz. Mesela zabıtalar, birçok temiz ve kanunlara uygun üretim yapan fırını gezdikten sonra, son derece pis, içinde böceklerin yuva yaptığı ve son derece sağlıksız şartlarda üretim yapan bir fırına girmiş olsunlar. Belediye memurlarının burada yapacağı iş; üretim yapmaya elverişli olmayan bu fırını kapatmak ve mühürlemektir.
Acaba zabıtalar fırını mühürlediğinde, fırın sahibi diyebilir mi ki, “Fırınımı zabıtalar mühürledi, ekmek yapamama suçum onlara aittir.” Elbette diyemez. Evet, fırını zabıtalar mühürlemiştir, bu doğrudur, ancak fırının mühürlenmesine sebep olacak işleri fırıncı işlemiştir. Fırınını temizlememiş ve sağlık şartlarını yerine getirmemiştir. Yani zabıtaların mühürleme fiili, fırıncının kötü tutumuna bağlıdır. Eğer fırıncı dükkânını temiz tutsaydı bu mühürleme olmayacaktı. Sözün özü; fırını her ne kadar zabıtalar mühürlemiş olsa da, suçlu ve sorumlu fırıncıdır.
Aynen bunun gibi, fırıncı hükmünde olan insan da, fırını hükmünde olan kalbini, küfür, şirk, günah, isyan gibi kirlerden temizlemediği takdirde, Allah onun fırınını, yani kalbini mühürleyecektir. Ve mühürlenmiş bir fırından ekmeklerin çıkamayacağı gibi, mühürlenmiş bir kalpten de iman, muhabbet, marifet gibi olgular çıkamaz.
…
Cenab-ı Hakk’ın, insanın nefsinde ve kâinatta sergilediği nihayetsiz lütuf ve ihsanları imanın nuru ile görülür. Başta küfür olmak üzere günahlar ve isyanlar bu seyre perde olurlar. İnsan günah ve isyana devam ettikçe, Rabbi ile arasındaki perdeler kalınlaşır.
Bir insan işlediği günahlara tövbe ederek mahcubiyetini, huzura çevirmediği takdirde, nefsinin hükmetmesiyle, kalbine, iman nuru yerine, gurur, riya, şehvet ve en nihayette küfür yerleşir. Bu hâl ise onun kör olmasına ve netice olarak kalbinin mühürlenmesine yol açar.
Yoksa Allah Teâlâ, iman ve sâlih amel üzere bulunan bir insanın kalbini mühürlemez. Demek, küfür yolunda yürüyen kimseler, kâinatta, Allah’ın varlığına, birliğine, rahmet ve keremine şehadet eden sayısız delilleri okumamakla ve nihayetsiz sesleri işitmemekle, kalplerinin ve kulaklarının mühürlenmesine ve gözlerine perde çekilmesine kendileri sebep olurlar.
“Kalbe mühür vurulduktan sonra kişi nasıl hidayeti bulacak?” sorusuna, “İlim maluma tabiidir.” kaidesince bakıldığında şu netice ortaya çıkacaktır: Cenab-ı Hak ezeli ilmiyle onların küfrü seçeceklerini ve cüz-i iradelerini daima şirk ve küfür yolunda kullanacaklarını bildiği için, küllî iradesiyle onların kalplerini mühürlenmiştir. Eğer onlar cüz-i iradelerini hidayet üzerinde kullanacak olsalardı, elbette Allah-u Teâlâ külli iradesiyle onların kalplerini mühürlemez ve hidayet yollarını onlara açardı. Zira kulun fiillerinde, Cenab-ı Hakk’ın külli iradesi kulun cüz-i iradesine bağlıdır.
Burada “onlar asla iman etmezler” sözü ilmin neticesinde ortaya çıkan bir tespittir. Yani Allah ezeli ilmiyle onların gelecekte de imana gelmeyeceklerini bildiği için onların kalplerini mühürlemiştir. Yoksa onlar iradeleriyle iman etmek isteseler de iman edemezler manasında değildir. İman etmeyecekleri bilindiği için iman etmezler denilmiştir. Yoksa iradeleri ellerinden alınıp küfre mahkûm edilmiş değillerdir. Daha önce de ifade edildiği gibi ilim zorlayıcı değildir.
…
Diğer taraftan, sözü edilen âyet-i kerime, Allah Resûlüne (asm) cephe alan, onunla mücadele eden müşrikler hakkında nâzil olmuştur. Ve o müşriklerin kalplerinde şirkin hâkim olması ve tevhide yer kalmaması, “kalp mühürlenmesi” şeklinde ifade edilmiştir. İşte kendilerine hidayet kapısı kapananlar, bu noktaya varan müşriklerdir. Yoksa günah işleyen, zulüm eden yahut şirke giren her kişi için hidayet kapısının kapanması söz konusu değildir. Aksi halde Hz. Peygamber’in (asm) tebliğine devam etmesini ve daha önce putlara tapan on binlerce insanın İslâm’a girmelerini nasıl izah edeceğiz? Şirke giren her insanın kalbi mühürlenseydi, hiçbir müşrikin Müslüman olamaması gerekirdi. Demek ki, kalbi mühürlenenler, tevhide dönmeleri imkânsız hâle gelenlerdir. Ve onlar bu çukura kendi iradelerini yanlış kullanarak düşmüşlerdir.
Dip notlar:
1. Zafer Dergisi, Şubat 2018 ve Mart 2018
2. Zafer Dergisi, Aralık 2017
Serinin Diğer Yazıları:
- Kader nedir?
- Tercih Etmek ve Yaratmak
- İyiliği Allah’tan, Kötülüğün Kuldan Olması / Kader
- Ezeliyet Ne Demektir?
- Allah'ın Bilmesi ve Kader
- Kaderin Mahkumu muyuz?
- Sonumuz Belli ise Neden Dünyaya Gönderiliyoruz?
- Kader Değişir mi?
- Kader'e İman, İmanın Şartlarından mıdır?
- Dünyanın Issız Bir Köşesindeki İslam’ı Hiç Duymayan İnsanın Mesuliyeti nedir?
- Kalplerin Mühürlenmesi Ne Demek?
- Evlilik Kader midir?